Բացահայտում

Միշտ էլ կցկտուր են եղել տեղեկությունները, երբ ուզեցել եմ պարզել, թե որքանով են աշխարհի ժողովուրդները տեղյակ հայ գրականության և հատկապես` պոեզիայի մասին: Մենք գիտենք, որ Վալերի Բրյուսովը թարգմանչական մեծ գործ է արել` ներկայացնելով հայ պոեզիան ռուսերեն: Վ.Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարան ունենք, որի թանգարանում հարուստ թանգարանային նմուշներ կան նվիրված Վ.Բրյուսովի կյանքին ու գործունեությանը: Այս ամենը շատ լավ է, բայց հայ ազգը աններելիորեն անշնորհակալ է գտնվել Ալիս Սթոուն Բլեքուելի նկատմամբ: Ո՞վ է  եղել նա: Ի՞նչ գործ է արել, որի համար մենք պետք է շնորհակալ լինենք նրան: Ամերիկյան հանրագիտարանում և «Wikipedia» ազատ հանրագիտարանում գրված է, որ Ալիս Սթոուն Բլեքուելը (1857-1950) եղել է լրագրող, մարդու և հատկապես կանանց իրավունքների պաշտպանության առաջամարտիկներից մեկը ԱՄՆ-ում: 1896 թ առաջին, իսկ 1917-ին երկրորդ ավելի ամբողջական հրատարակությամբ Բոստոնում լույս է տեսել «Armenian Poems» գիրքը նրա թարգմանությամբ:  Այդ գիրքը արժեքավոր է նրանով, որ առաջին և, միգուցե, վերջին անգամ ներկայացնում է հայ պոեզիայի ընտրանին անգլերեն: Գիրքն ունի 306 էջ: Այն ներառում է Գրիգոր Նարեկացու, Սայաթ Նովայի, Նահապետ Քուչակի, Պետրոս Դուրյանի, Դանիել Վարուժանի, Ջիվանու, Ռաֆայել Պատկանյանի, Սիամանթոյի, Հովհաննես Թումանյանի, Խրիմյան Հայրիկի, Շուշանիկ Կուրղինյանի, Հովհաննես Հովհաննիսյանի, Ավետիք Իսահակյանի, Ավետիս Ահարոնյանի և այլ հայ բանաստեղծների գործերը:  Մեկ դարից ավել է անցել այդ գրքի հրատարակումից ի վեր, բայց Ալիս Սթոուն Բլեքուելի այսուհետ այդքան թանկ անունը անհասկանալիորեն անհայտ է մնացել մեզ համար: Նրա մասին տեղեկատվությունը Wikipedia-ում միայն անգլերեն է և գերմաներեն: Նարեկացուց մինչև Ավետիք Իսահակյան հայկական պոեզիան անգլերեն ներկայացնողի մասին հայերեն ոչ մի տեղեկատվություն չկա: Միգուցե Խորհրդային տարիների գաղափարախոսությունն է խանգարել նրա անվան ու գործի լուսաբանմանը, կամ էլ` … չգիտեմ, չեմ հասկանում, թե ինչու է նա մեկ դար շարունակ անհայտ մնացել և միայն 2011-ին` այս նյութապաշտ դարի սկզբին, հայտնվեց «Amazon» անունով մի ընկերություն, որը կարողանում է վաճառել ամեն ինչ, ներառյալ վաղուց մոռացված արժեքներ:

 

 

 

 

 

 

Պարզել եմ, որ այս գիրքը կարելի է պատվիրել «Amazon»-ին և ստանալ այն:

Ահա «Armenian Poems» գրքի առաջին էջում Ալիս Սթոուն Բլեքուելի գրած նախաբանից մի հատված իմ թարգմանությամբ.

Այս գրքի հրատարակմանը երկու նկատառում է առաջնորդել: Առաջինը այն հավատն է, որ թուրքերից կրած հայերի անպատմելի տառապանքների նկատմամբ կարեկցանքը կխորանա` այս ժողովրդի ոգու ու հանճարի հետ ծանոթության շնորհիվ, որոնք երևում են իրենց պոեզիայում:

Երկրորդն այն է փաստն է, որ հայկական պոեզիան, լավ հայտնի լինելու համար լիովին արժանի լինելով հանդերձ, իրականում անհասանելի է անգլերեն ընթերցողի համար: Նրա գանձերը կողպված են գրեթե անծանոթ մի լեզվում: …

Յուրաքանչյուր բանաստեղծության չափածո փոխադրումը կատարվել է արձակ ոճով գրված բառացի թարգմանությունից, որոնք անգլերեն կամ ֆրանսերեն լեզուներով  ինձ համար արել են իմ հայ ընկերները: Այս օգնությունն ինձ տրամադրողների շարքում են եղել պ–ն Հովհաննես Չաչումյանը Լայպցիգի համալսարանից, պրոֆեսոր Մինաս Շիրազը Լոնդոնի Արքայական քոլեջից, «L’ Armenie” –ի խմբագիր Գևորգ Դուրյանը, Արշակ Չոբանյանը, Կարապետ Փափազյանը, Հարություն Ասյանը, Արսեն Դիրանը, Ավետիս Սելյանը, Սահակ Չուչյանը, Արամ Թորոսյանը, Գարեգին Մանուկյանը, Արշակ Մահտեսյանը, Պետրոս Քելջիկը և Դ.Կ.Վարժապետյանը:

Ահա մի հատված գրքի ներածությունից.

…Եվ ինչպիսի ժողովուրդ էր վտանգված կործանման. Դ-ր Ջեյմս Բարթոնը`Ամերիկյան արտաքին կապերի քարտուղարը, Թուրքիայում Եփրատի քոլեջի նախկին նախագահն  ասում է. « Հայերը ժառանգաբար հավատավոր, աշխատասեր և հավատարիմ ժողովուրդ են: Նրանք Արևելյան Թուրքիայի Անգլո-սաքսերն են: Նրանք իրենց մտավոր կարողությամբ չեն զիջում երկրագնդի որևէ այլ ժողովրդի:

Լամարտինը հայերին անվանում է արևելքի շվեյցարացիներ: Դուլարիերը համեմատում է նրանց Հոլանդացիների հետ:

Իզաբելլա Բըրդն ասում է.”Նշանավոր է հայերի խորաթափանցությունը և գործարարության հակվածությունը: Եվ ինչ առևտրական գործունեություն էլ որ գոյություն ունի Փոքր Ասիայում, հայերի ձեռքերում է:… 

Ահա այսպիսի նախաբանով և ներածական ոգով է սկսում Ալիս Սթոունը իր գիրքը: 1917 թվականի ամերիկյան թերթերը բարձր են գնահատել նրա թարգմանչական տաղանդը և հայկական հանճարեղ պոեզիան:

 http://www.armenianhouse.org/blackwell/armenian-poems/armenian-preface.html

Յուրա Գանջալյան

 

 

Յուրա Գանջալյանի 2012-2013 ուստարվա առաջին կիսամյակի հաշվետվությունը

Անձնական տվյալներ

Անուն  –  Յուրա

Ազգանուն – Գանջալյան

Էլ.հասցե – y.ganjalyan@mskh.am

Անձնական բլոգ – ganjalyanyura.wordpress.com

Հեռախոս – 093771876

 

Մասնակցություն պարապմունքներին

 

Առավոտյան ընդհանուր –

Մեդիաուրբաթ                  –

Բաց թողած դասեր          –

Լրացրած դասեր              –

Փոխարինում                    –

Սեմինար պարապմունք –

Առցանց քննարկում        – Մասնակցել եմ բոլոր առցանց քննարկումներին

 

Ուսումնական պրոցեսի կազմակերպում

 

Նոր ուսումնական նյութի փորձարկում –

Ընդհանուր առաջադրանք – 12.05.2012    –  http://avag.mskh.am/content/

Անհատական առաջադրանք – 12.12.2012 http://avag.mskh.am/content/

 Էլեկտրոնային նամակագրություն –

Հեռավար ուսուցում –

Ակումբային աշխատանք –  http://mskh.am/am/22077  ; http://mskh.am/am/22172  ;                                                                        http://mskh.am/en/22604; http://mskh.am/en/22961                               http://mskh.am/en/23077 ; http://mskh.am/en/23309 ;                      http://mskh.am/am/23424  ; http://mskh.am/am/23862    http://mskh.am/en/23961                                        http://mskh.am/am/24214  ;http://mskh.am/am/24259 ;                          http://mskh.am/en/24313   http://mskh.am/en/24379  http://mskh.am/am/24487                                     http://avag.mskh.am/content/we-are-beginning-new-topic-discussion-english-speaking-club  ;                                                                                                                        http://avag.mskh.am/content/անգլախոսների  

Ճամբարային աշխատանք – http://avag.mskh.am/content

Ճամփորդություններ –          http://mskh.am/am/25564

Ուսումնական ճամփորդություն –

Սեմինարի կազմակերպում –

Առավոտյան ընդհանուր պարապմունք –

Մեդիաուրբաթ –

Ենթակայքի սպասարկում –

 

Ստեղծական, թարգմանչական, հրատարակչական աշխատանք

        

 Նոր ուսումնական նյութի ստեղծում – ganjalyanyura.wordpress.com  – https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/08/29/mesrop-mash-2/  https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/10/29/mkhitar-gosh/  https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/10/28/mkhitar-sebastatsi/  https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/10/28/armenian-theatre/  ‎                                                              https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/12/04/179/  

 

Բլոգի կայքի վարում https://ganjalyanyura.wordpress.com/2012/11/02/mark-brays-boo…ivate-tutoring                                                                                                                                                  

 

ելույթ mskh.am-ում     http://mskh.am/en/22488 http://mskh.am/en/22603 ;                                              http://mskh.am/en/22606 ;  http://mskh.am/am/23284  ;                         http://mskh.am/en/24022  ;http://mskh.am/en/24561  ;                    http://mskh.am/en/24680  ;                                     http://mskh.am/sites/default/files/user/201/files/the_great_mission_of_abbot_mkhitar.pdf             

Ելույթ ավագ դպրոց-վարժարանի ենթակայքում –               http://avag.mskh.am/content/քննարկումներ http:/անգլ.առաջադրանքներ  http://avag.mskh.am/content/ http://avag.mskh.am/content/we-are-beginning-new-topic-discussion-english-speaking-club               

Հոդված «Դպիրում» – 63 http://dpir.mskh.am/art.php?id=659 ;  63 http://dpir.mskh.am/art.php?id=671

Մասնակցություն ստուգատեսներին – http://digitech.mskh.am/node/217  ;                                          http://olimp.mskh.am/taxonomy/term/34

Առցանց քննարկումներ –

 

Կրթահամալիրում ստեղծված ծրագրերի տարածում

 

Դասալսում

Ելույթներ հանրապետական ԶԼՄ-երում

Այցելություններ այլ դպրոցներ – ԱՅԲ ավագ դպրոց http://mskh.am/am/25564

 

Ինքնակրթություն 

 

Մասնագիտական մանկավարժական գրականություն – Ted.com և Բրիտանական խորհրդի newsletter կայքերի գործածումը անգլերենի մասնագետի համար ամեն ինչ տալիս են

Գեղարվեստական գիտահանրամատչելի – Ted.com

ՏՀՏ նոր միջոցներ – բլոգի վարումը