Հեռավար ուսուցման կազմակերպումը պարտադրում է դասավանդողներին նոր մոտեցումներ ցուցաբերել իրենց ամենօրյա գործունեության մեջ: Ավելի մեծ կարևորություն է ստանում ուսումնական նյութերի ստեղծումը: Առկա ուսուցման ընթացքում սովորողը անմիջապես հարց է ուղղում իր ուսուցչին, երբ որևէ բան տվյալ պահին չի հասկանում, կամ էլ՝ դասագրքի բացատրություներն են խրթին: Կրթական առաջադեմ համակարգեր ունեցող երկրներում հեռավար ուսուցման համար ուսումնական նյութեր են ստեղծում հատուկ մասնագիտացված կազմակերպությունները: Մեր երկրում հանրակրթության էլեկտրոնային ուսումնական նյութեր են հրապարակվում «Պաշարների շտեմարանում», որոնք բացարձակապես օգտակար չեն հեռավար ուսուցման մեջ ներգրավված սովորողների համար: Դրանք կամ համապատասխան ուսումնական առարկաների դասագրքերից վերցված և ուսուցչին ուղղված կարճ շարադրանքներ են, կամ էլ՝ դասի պլաններ: Հեռավար ուսուցման համար ստեղծված ուսումնական նյութերը պետք է բավարարեն որոշակի պահանջների:
Ուսումնական բյութերին ներկայացվող պահանջները.
- ուսումնական նյութը պետք է ունենա տվյալ ուսումնական առարկային վերաբերող գիտելիքների և կարողութթյունների փոխանցման կամ բացահատման նպատակ,
- ուսումնական նյութը պետք է մատչելի լինի տվյալ տարիքային խմբի սովորողների համար,
- ուսումնական նյութը կարդալով և ուսումնասիրելով՝ սովորողի համար պետք է պարզ լինի, թե ինչ գիտելիքներ է նա ձեռք բերելու տվյալ ուսումնական նյութի շնորհիվ,
- ուսումնական նյութը պետք է ունենա փոխանցված, բացահայտված գիտելիքների և կարողությունների ստուգման և գնահատման գործիքներ:
Անգլերենի հեռավար ուսուցման համար ստեղծվող ուսումնական նյութերը պետք է նպատակաուղղված լինեն լսելով հասկանալու, ընթերցելով հասկանալու, խոսելու և գրելու կարողությունների զարգացմանը:
Ուսումնական նյութերի կազմման ուղղություններ
Գրել սովորեցնելը
Սովորեցնում ենք մի որևէ բանավեճային թեմայով շարադրություն (essay) գրելը:
Նախքան շարադրության թեման առաջարկելը սովորողներին ենք ներկայացնում մի քանի կարևոր արտահայտություններ, որոնք կարող են ուղղորդել նրանց միտքը և գրավոր խոսքը ավելի հարուստ ու համոզիչ դարձնել: Այլ կերպ ասած՝ սովորեցնում ենք պլանավորել ասելիքը: Ներկայացվող արտահայտությունները, իհարկե չեն վերաբերում գեղարվեստական ոճով ստեղծագործական պատումներին:
Expressions in the introductory part – Արտահայտություններ նախաբանի համար.
It is generally agreed today that … Համընդհանուր կերպով ընդունված է, որ …
It is a well-known fact that … Հայտնի փաստ է, որ …
The supporters of this (idea) point of view claim that … Այս (գաղափարի) տեսակետի աջակիցները պնդում են, որ ….
There are a great number of people with just an opposite point of view … Կան մեծ թվով մարդիկ, ովքեր ունեն հակառակ տեսակետը:
It is worth pointing out, however, … Այնուամենայնիվ, արժե նշել, որ …
Advantages and disadvantages of different points of view – Տարբեր տեսակետների առավելությունները և թերությունները
The main advantage of this point of view is that – Այս տեսակետի գլխավոր առավելությունը այն է, որ …
The main disadvantage of this point of view is that – Այս տեսակետի գլխավոր թերությունն այն է, որ …
Developing an idea – Գաղափարի (մտքի, տեսակետի) զարգացնելը
Firstly, … Նախ ….
However – Այնուամենայնիվ, …
Therefore – ուստի
Secondly, … երկրորդն այն է, որ
Thirdly, … երրորդն այն է, որ
Finally, (Lastly) … Եվ վերջապես այն, որ …
Nevertheless, …. Այսուհանդերձ, ….
Moreover, it is important to remember that … Դեռ ավելին՝ կարևոր է հիշել, որ …
In other words … — Այլ կերպ ասած, ….
There is a tendency for the development of this idea. Այս գաղափարի զարգացման միտում կա:
So, bearing this in mind … – Այսպիսով, հաշվի առնելով սա …
Conclusion – եզրակացություն
To sum up, I am convinced that … Ամփոփելով այս ամենը՝ ես համոզված եմ, որ …
Taking into account all the above-mentioned facts … Հաշվի առնելով բոլոր վերը նշված փաստերը՝ …
Խոսելու կարողությունները զարգացնող ուսումնական նյութեր
Օգտվում ենք խոսելը զարգացնելու ուսումնական կայքերից
Եթե YouTube-ի որոնման հարթակում գրենք Cambridge speaking test A2, կարող ենք սովորողների հետ դիտել և խոսել A2 լեզվական մակարդակին համապատասխան տեսադասեր, որոնք կարող են համապատասխանել 6-7-րդ դասարանցիների լեզվական կարողություններին: Աստիճանաբար կարող ենք բարձրացնել լեզվական մակարդակը և արդեն 8-րդ դասարանցիների հետ աշխատել՝ օգտագործելով B1 լեզվական մակարդակի տեսադասերը: Ավագ դպրոցում խոսելու տեսադասերի մակարդակը կարելի է բարձրացնել մինչև B2-ը, իսկ որոշ օժտված սովորողների հետ անհատական մոտեցումով կարելի է ավելի առաջ գնալ և օգտագործել C1 մակարդակի տեսադասեր:
Ավագ դպրոցում սովորողների խոսելու կարողությունները զարգացնելու լավ միջոց է նաև IELTS-ի խոսելու քննության տեսաֆիլմերից օգտվելը՝ մի փոքր ձևափոխելով և տեղայնացնելով հարցերն ու դրանց պատասխանները:
Ավագ դպրոցի սովորողների համար խոսելու հետաքրքիր ուսումնական նյութեր կարելի է ստեղծել՝ օգտագործելով TOEFL speaking tests տեսադասերը: Սովորաբար առաջին հարցերը կենցաղային ընդհանուր բնույթի են: Ահա՚՚ մի քանի տեսադասերից ընտրած առաջին հարցերի հավաքածուն:
Question 1. Առաջին հարց
Some people like to have their mobile phones at all times. Other people prefer not to take their mobile phones everywhere they go, or they choose not to own any mobile phone at all.
Որոշ մարդիկ մշտապես իրենց մոտ են պահում իրենց բջջային հեռախոսները: Մյուս մարդիկ նախընտրում են իրենց բջջային հեռախոսները չտանել ամենուր, ուր գնում են, կամ նախընտրում են ընդհանրապես չունենալ բջջային հեռախոս:
Which do you prefer? Explain why. Ո՞րն եք նախընտրում: Բացատրե՚՚ք, ինչու՞:
Question 2. Երկրորդ հարց
Talk about a time when a friend or family member helped you in the past. Describe how the person helped you. Then explain why his help was so much important to you.
Խոսեք մի ժամանակի մասին, երբ ձեր ընկերը կամ ընտանիքի անդամը նախկինում օգնել է ձեզ: Նկարագրեք, թե ինչպես է այդ անձնավորությունը օգնել ձեզ: Ապա բացատրեք, թե ինչու էր նրա օգնությունն այդքան կարևոր ձեզ համար:
Question 3. Երրորդ հարց
Do you agree or disagree with the following statement? “It is important to remember and learn from the past.”
Համաձա՞յն եք, թե՞ ոչ հետևյալ պնդման հետ. «Կարևոր է հիշել և դասեր քաղել անցյալից».
Question 4. Չորրորդ հարց
If friends from another country were going to spend a few days in your country, what places of interest would you recommend them to see? Explain why.
Եթե մեկ այլ երկրի ձեր ընկերները մի քանի օր անցկացնեին ձեր երկրում, ի՞նչ տեսարժան վայրեր խորհուրդ կտայիք տեսնել նրանց: Բացատրի՚՚ր, ինչու՞:
Միջին դպրոցում խոսելու կարողությունները զարգացնող բազմաթիվ երկխոսություններ կարելի է կազմել՝ օգտվելով Conversation questions for ESL/EFL classroom կայքից:
Ավագ դպրոցում ունկնդրելու և խոսելու ուսումնական նյութեր է հնարավոր ստեղծել TED Talks կայքի օգտագործմամբ: Դասավանդողը սկզբում ընտրում է սովորողների տարիքային առանձնահատկությունները հաշվի առնող ու նրանց հետաքրքրությունները բավարարող մի զրույց և կարճ աննոտացիա է գրում դրա մասին, որից հետո առաջարկվում է սովորողներին կարդալ այդ աննոտացիան և դիտել զրույց-տեսաֆիլմը: Զրույց-տեսաֆիլմը դիտելուց հետո սովորողները իրենց կարծիքներն են արտահայտում բլոգներում: Այս ամենից հետո կազմակերպվում է դասարանական քննարկում:
Բանավեճերի և քննարկումների կազմակերպումը
Ավագ դպրոցի համար.
Կարճ շարադրանքով ներկայացվում է բանավեճային մի թեմա: Շարադրանքի մեջ տրվում են տարբեր իրարամերժ կարծիքներ և առաջարկվում է, որ սովորողները արտահայտեն իրենց սեփական կարծիքները:
Ահա՚՚ մի օրինակ.
Dear students, now it is high time that you tried to write an argumentative essay. The topic of the essay is “Teenagers are too young to teach other people about anything.” The supporters of this point of view claim that teenagers do not have any life experience to give advice on any life situation or to teach anything because they haven’t read many books or they haven’t yet learned any profession. The opponents of this point of view are of the opinion that life has changed very much thanks to the development of high technologies, and teenagers usually respond to these changes much quicker than adults.
What is your opinion?
Սիրելի՛ ուսանողներ, այժմ ժամանակն է, որ փորձեք փաստարկված շարադրություն գրել։ Շարադրության թեման է՝ «Դեռահասները շատ երիտասարդ են այլ մարդկանց որևէ բան սովորեցնելու համար»։ Այս տեսակետի կողմնակիցները պնդում են, որ դեռահասները կյանքի փորձ չունեն կյանքի որևէ իրավիճակի վերաբերյալ խորհուրդներ տալու կամ որևէ բան սովորեցնելու համար, քանի որ շատ գրքեր չեն կարդացել կամ դեռևս որևէ մասնագիտություն չեն սովորել։ Այս տեսակետի հակառակորդները կարծում են, որ կյանքը շատ է փոխվել բարձր տեխնոլոգիաների զարգացման շնորհիվ, և դեռահասները սովորաբար շատ ավելի արագ են արձագանքում այդ փոփոխություններին, քան մեծահասակները։
Ինչ է ձեր կարծիքը?
Առաջարկվում է փաստարկված շարադրություններ գրելու այլ թեմաներ.
- Do you feel illegal immigrants should be granted all the same rights that are granted to nationalized citizens? Կարծու՞մ եք, որ անօրեն ներաղթյալներին պետք է շնորհվեն նույն իրավունքները, ինչը շնորհված է երկրի քաղաքացիներին:
2. Should violent video games be banned? Արդյո՞ք պետք է արգելվեն բռնություն պարունակող համակարգչային տեսախաղերը:
3. What are the advantages and disadvantages of distance learning? Որո՞նք են հեռավար ուսուցման-ուսումնառության առավելությունները և թերությունները:
Խոսելու և գրելու կարողությունները զարգացնող ստեղծագործական բնույթի ուսումնական նյութեր
Միջին դպրոցի համար.
Երբ մարդ չգիտի, թե ինչ անել տվյալ իրադրությունում, նա հարցնում է: Այս դեպքում հաճախ է գործածվում «shall» բայը, որը հայերենում չունի իր թարգմանությունը:
It’s so stuffy in this room. Այնքան տոթ է այս սենյակում:
Shall I open the window? Բացե՞մ պատուհանը:
Մի իրավիճակ է նկարագրվում և սովորողին առաջարկվում է խորհուրդ տալ դիմացինին, որպեսզի նա կարողանա դուրս գալ այդ իրավիճակից:
Ի՞նչ կտաք դիմացինին այս իրավիճակներում:
I can’t read in the dark room. (Վառե՞մ լույսը:)
I want to see the football match between Arsenal and Manchester United.
I can’t find this word in this small dictionary.
I don’t remember the way to the railway station.
You do not know the rules.
I am sure the baby is hungry.
Ինչպե՞ս են մի բան անելու առաջարկություն անում:
Կա 5 հիմնական ձև:
Օրինակ՝ ես ուզում եմ, որ իմ զրուցակիցն ու ես միասին թատրոն գնանք եկող շաբաթ:
Let’s go to the theatre next week. Եկեք թատրոն գնանք հաջորդ շաբաթ:
What about going to the theatre next week? Ի՞նչ կասեք թատրոն գնալու մասին հաջորդ շաբաթ:
Shall we go to the theatre next week? Գնա՞նք թատրոն հաջորդ շաբաթ:
Would you like to go to the theatre next week? Կցանկանայի՞ք թատրոն գնալ հաջորդ շաբաթ:
I suggest going to the theatre next week. Առաջարկում եմ թատրոն գնալ հաջորդ շաբաթ:
Այնուհետև սովորողներին ասվում է հինգ տարբեր ձևերով առաջարկություն անել հետևյալ դեպքերում.
Ա) երբ ուզում եք միասին սուրճ խմել
Բ) երբ ուզում եք միասին սեղանի թենիս խաղալ
Գ) երբ ուզում եք միասին մի նախագիծ իրականացնել
Համաձա՞յն ես այս պնդումների հետ: Մեկ երկու նախադասությամբ հիմնավորիր դրական և բացասական պատասխաններդ:
The national football team of Armenia can beat Spanish national team. Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային թիմը կարող է հաղթել Իսպանիայի ազգային թիմին:
Ararat is the highest mountain in the Republic of Armenia. Արարատը Հայաստանի ամենաբարձր սարն է:
The Internet connection is one of the most useful technologies now. Համացանցային կապը ամենաօգտակար տեխնոլոգիաներից մեկն է:
Yerevan will become cleaner if we ourselves keep it clean. Երևանը ավելի մաքուր կդառնա, եթե տաս անգամ ավելացնենք հավաքարարների քանակը:
Լեզվական կառույցների, քերականական երևույթների ներկայացման ուսումնական նյութեր
Հանրակրթական դպրոցում լեզվական կառույցները, քերականական երևույթները ներկայացնելիս դասավանդողը պետք է հնարավորին չափ խուսափի քերականական տերմիններ օգտագործելուց: Սովորողի համար պետք է պարզ լինի, թե ինչի համար է սովորում տվյալ քերաքանական երևույթը, լեզվական կառույցը:
Նոր գիտելիքի մատուցումը և այդ գիտելիքով լեզվական նոր կարողությունների ձևավորումը ավելի արդյունավետ է լինում, երբ այն խարսխված է մայրենիի համապատասխան գիտելիքների և լեզվական կարողությունների վրա:
Ահա այդ սկզբունքով ստեղծված մի ուսումնական նյութ, որի նպատակն է միջին դպրոցի 8-րդ դասարանի սովորողներին մատչելի ձևով սովորեցնել, թե ինչպես կարելի է բայի ներգործական սեռը փոխակերպել կրավորականի՝ առանց օգտագործելու որևէ քերականական տերմին: Քերականական տերմինները օգտագործվում են, երբ սովորողները հասկացել են տվյալ քերականական երևույթը:
Տրվում են նախադասություններ, որտեղ նշվում են գործողություն կատարողները:
Հավաքարարները մաքրում են փողոցները ամեն առավոտ: The dustmen clean the streets every morning.
Մենք մածուն պատրաստում ենք կաթով: We make matsun of milk.
Երեխաները հետաքրքրությամբ ենք կարդում այս գիրքը: Children read this book with interest.
Նրանք մատիտով են նամակ գրում: They write letters in pencil.
Այս նախադասություններում ենթական գործողություն չի կատարում: Նա կրում է գործողությունը իր վրա: Սրանք կրավորական սեռով նախադասություններ են: Կրավորական սեռը կազմվում է to be բայի խոնարհված ձևերով (is, are, was, were, will be, ….) և բայի երրորդ հիմքով (asked, decided, wanted, translated… taken, seen, bought, written, had, made, brought, shown, ….)
Այսօր մենք սովորելու ենք այնպիսի նախադասություններ կազմել, երբ չենք կարևորում գործողություն կատարողին, երբ չենք նշում գործողություն կատարողին:
Օրինակ՝
Փողոցները մաքրվում են ամեն առավոտ: The streets are cleaned every morning.
Մածունը պատրաստվում է կաթով: Matsun is made of milk.
Այս գիրքը հետաքրքրությամբ է կարդացվում: This book is read with interest.
Նամակները մատիտով են գրվում: Letters are written in pencil.
Ներկա ժամանակ
Ամեն օր նրանք նամակներ են գրում: Every day they write letters. (ներգործական)
Ամեն օր նամակներ են գրվում: Every day letters are written. (կրավորական)
Նրանք գրու՞մ են նամակներ ամեն օր: Do they write letters every day? (ներգործական)
Նամակներ գրվու՞մ են ամեն օր: Are letters written every day? (կրավորական)
Նրանք նամակներ չեն գրում ամեն օր: They don’t write letters every day. (ներգործական)
Նամակներ չեն գրվում ամեն օր: Letters aren’t written every day. (կրավորական)
Անցյալ ժամանակ
Նա մի նամակ գրեց երեկ: He wrote a letter yesterday. (ներգործական)
Մի նամակ գրվեց երեկ: A letter was written yesterday. (կրավորական)
Նա գրե՞ց մի նամակ երեկ: Did he write a letter yesterday? (ներգործական)
Մի նամակ գրվե՞ց երեկ: Was a letter written yesterday? (կրավորական)
Նա նամակ չգրեց երեկ: He didn’t write a letter yesterday. (ներգործական)
Նամակ չգրվեց երեկ: A letter wasn’t written yesterday. Կամ No letter was written yesterday. (կրավորական)
Ապառնի ժամանակ
Նա մի նամակ կգրի վաղը: He will write a letter tomorrow. (ներգործական)
Մի նամակ կգրվի վաղը: A letter will be written tomorrow. (կրավորական)
Նա նամակ կգրի՞ վաղը: Will he write a letter tomorrow? (ներգործական)
Նամակ կգրվի՞ վաղը: Will a letter be written tomorrow? (կրավորական)
Task
Translate the Armenian sentences into English.
People speak English all over the world. (ներգործական) speak – spoke – spoken
Անգլերեն են խոսում ամբողջ աշխարհում: (կրավորական)
2. One uses milk for making butter and cheese. use – used – used
Կաթ է օգտագործվում կարագ և պանիր պատրաստելու համար:
3. They make progress every day in the world of science. make – made – made
Առաջընթաց է կատարվում ամեն օր գիտության աշխարհում:
4. They sell apples by the kilo. sell – sold – sold
Խնձորը վաճառվում է կիլոգրամով:
5. They take Kate to the kindergarten every day. take – took – taken
Կեյթին տանում են մանկապարտեզ ամեն օր:
II.Պատասխանեք հարցերին ըստ տրված օրինակի: Answer the questions according to the given model. Նման խոսքային նմուշներով աշխատելը ոչ թե գիտելիքի ստուգման, այլ ուսուցողական բնույթ ունեն: Դրանք աններելիորեն քիչ են, կամ ընդհանրապես բացակայում են դասագրքերում:
Model:
Where is English spoken? (all over the world)
English is spoken all over the world.
Where are Oriental languages taught? (at the university)
Where are meals cooked? (in the kitchen)
Where is milk kept cool? (in the fridge)
Where are books sold? (in the bookstalls)
When are examinations taken? (in June)
Model 2
Is this a gold ring? Yes, this ring is made of gold.
Are these silver spoons? Yes, …
Are these silk ties?
Is this a crystal vase?
Are these fur caps?
Is this a straw hat?
Model 3
They built this bridge last year. This bridge was built last year.
He broke his leg in a car accident.
I left the dog in the garden.
They gave a party last week.
She washed the clothes this morning.
He ate up all the cakes on the plate.
Model 4
They will look after the dog while I am away on holiday. The dog will be looked after while I am away on holiday.
They will hold a dance party in this hall.
Kate will clean the rooms on Saturday.
People will enjoy this film.
Someone will meet the visitors at the station.
They will teach English with the computer.
Միջին դպրոցի սովորողների համար առաջարկվում է մի ուսումնական նյութ, որով նրանք սովորում են ժամը և օրվա տարբեր ժամանակահատվածներն ասել:
I.Հայերենում ասում ենք. «Ժամը 8-ն անց է 50 րոպե», կամ ավելի խոսակցական լեզվում՝ «9-ից 10 րոպե է պակաս»: Իսկ ինչպե՞ս են ժամն ասում անգլերեն: Օրինակ, ենթադրենք հիմա ժամը 9-ն է: 5 րոպե ընդմիջումներով ասենք ժամերը մինչև ժամը 10-ը:
9:00 – It is 9 o’clock; 9:05 – It is 5 (minutes) past 9; 9:10 – It is 10 (minutes) past 9;
9:15 – It is a quarter past 9. Քառորդ-quarter; 9:20 – It is 20 past 9; 9:25 – It is 25 past 9;
9:30 – It is half past 9; 9:35 – It is 25 (minutes) to 10 ; 9:40 – It is 20 (minutes) to 10;
9:45 – It is a quarter to 10; 9:50 – It is 10 (minutes) to 10; 9:45 – It is 5 (minutes) to 10; 10:00 – It is 10 o’clock. Իսկ եթե ուզում ենք ասել «ժամը 9-ին», ապա գործածվում է at նախդիրը. at 9 o’clock, at 5 minutes to 9… և այլն:
Հիմա նույն ձևով գրեք 8:00-ից մինչև 9:00:
II. Օրվա տարբեր ժամանակահատվածները հայերենում այս բառերով են արտահայտվում՝ լուսաբացին (ծեգին, երբ արևը դեռ չի ծագել, բայց արդեն ցրվում է գիշերվա խավարը), արևածագին (արշալույսին), առավոտյան, կեսօրին, կեսօրից հետո, մայրամուտին, աղջամուղջին (երբ արևը մայր է մտել, բայց լիովին դեռ չի մթնել) , երեկոյան, կեսգիշերին, գիշերը.
Դասավորեք խառը տրված անգլերեն համարժեքները հայերենի հերթականությամբ՝ ըստ օրվա ընթացքի. In the evening, at sunrise, in the afternoon, at midnight, at dawn, at dusk, at night, at noon, in the morning, at sunset.
Գրի առե′ք ձեր բանավոր անգլերեն պատասխանները.
When does the plane from Paris land?
Ինքնաթիռը վայրէջք է կատարում առավոտյան ժամը 8:25-ին:
At what time does my working day finish?
Ձեր աշխատանքային օրն ավարտվում է կեսօրից հետո ժամը 5:45-ին:
Ե՞րբ պետք է վառել ավտոմոքենայի լույսերը:
Աղջամուղջին. Մարտ ամսին աղջամուղջը սկսվում է երեկոյան 7:35-ին:
When do we see the New Year in?
Ուղիղ կեսգիշերին:
At what time of the day does the sea look most beautiful?
Արևամուտին ծովն ամենագեղեցիկ տեսքն ունի:
Կան լեզվական կառույցներ, քերականական երևույթներ, որոնց գործածման ժամանակ անգլերեն սովորողները հաճախ են սխալվում: Ավագ դպրոցի սովորողներին է առաջարկվում մի ուսումնական նյութ, որի յուրացումը կօգնի նրանց խուսափել այդ սխալները անելուց:
Do not use negation after unless which means “եթե չ…” Մի ժխտիր բայը «unless»-ից հետո:
I won’t help you unless you tell me the truth. Ես քեզ չեմ օգնի, եթե ճշմարտությունը չասես: Անգլերենում էլ կժխտվի, եթե օգտագործենք if շաղկապը unless-ի փոխարեն: I will not help you if you don’t tell me the truth. Հայերենում չկա unless-ին համապատասխան բառ:
Բացատրությունը յուրացնելուց հետո սովորողներին առաջարկվում է կատարել այս առաջադրանքը:
Translate these sentences in both ways by using unless or if. Թարգմանեք այս նախադասությունները երկու եղանակով՝ գործածելով «unless» կամ «if»:
Մի՚ ներիր նրան, եթե ներողություն չխնդրի:
Ոչ մի տեղ չեմ կարողանա գնալ շաբաթվա վերջին, եթե աշխատավարձ չստանամ:
Եկեք թենիս խաղանք, եթե հոգնած չեք:
2. Do not use negation after the conjunction until (մինչև չ…) Մի՚՚ ժխտիր «until» շաղկապից հետո:
I won’t leave home until you call me. Ես տնից դուրս չեմ գնա, մինչև չզանգես:
Translate into English
Նա չի այցելի մեզ, մինչև չհրավիրես:
Մենք չենք կարողանա լքել երկիրը, մինչև սահմանափակումները չվերացվեն:(remove the restrictions)
Ես չեմ խոսի, մինչև իմ փաստաբանը չգա:
3. Usually – սովորաբար, as usual – ինչպես սովորաբար; Do not say “as usually”
Ինչպես տեսնում ենք, հայերենում երկու դեպքում էլ գործածվում է «սովորաբար» բառը:
I usually come home at 6pm. I come home at 6pm, as usual.
Ես սովորաբար տուն եմ գալիս երեկոյան ժամը 6-ին: Ես տուն եմ գալիս երեկոյան ժամը 6-ին, ինչպես սովորաբար:
Այնուհետև անգլերեն թարգմանելու համար նախադասություններ են տրվում, որտեղ կան «սովորաբար» և «ինչպես սովորաբար» հաճախականության մակբայները:
Շատ կարևոր է անգլերենի անջատական հարցերին ճիշտ կարճ պատասխաններ տալը: Այս փոքրիկ ուսումնական նյութի նպատակն է սովորողների մոտ ձևավորել անգլերենի անջատական հարցերին ճիշտ ձևով կարճ պատասխաններ տալու կարողությունը:
You do not smoke, do you? Դուք րեք ծխում, այդպես չէ՞: Եթե համաձայն ենք դիմացինի հետ, ապա հայերեն այսպես կպատասխանենք. «Այո՚, չեմ ծխում»: Իսկ անգլերեն կլինի այսպես՝ «No, I don’t»: Իսկ եթե չհամաձայնվենք խոսողի հետ, անգլերեն պետք է ասել՝ «Yes, I do», որի հայերեն ճիշտ թարգմանությունն է՝ «Ո՚՚չ, ծխում եմ»:
You never watch Russian cartoons, do you? Չհամաձայնվե՚ք խոսողի հետ:
You always avoid making such mistakes, don’t you? Չհամաձայնվե՚ք խոսողի հետ:
You never make such mistakes, do you? Համաձայնվե՚ք խոսողի հետ:
Կարելի է անվերջ շարունակել տարբեր ուսումնական նյութերի օրինակների շարադրանքն ու դրանց բացատրությունները, բայց կարծում եմ, որ այսքանն էլ բավարար է, և եթե 1-2 դասավանդող իմ այս հոդված-ուղեցույցը կարդալուց հետո որոշի ստեղծել իր հեղինակային ուսումնական նյութը, ես լիովին բավարարված կզգամ:
ganjalyanyura 