Just another WordPress.com site

Archive for February, 2023

Author Model of the Teacher’s Voluntary Attestation

Margaret Sargsyan

The wording of voluntary attestation began to circulate in the republic 2.5-3 years ago. The presented concept was discussed in the Pedagogical Laboratory of the educational complex and in the councils of the schools. The educators were actively included in the discussions, responded to the public discussion, and took part in various platforms.

During the discussions, our stance was clarified: the educator of the author’s educational program should have the opportunity to participate in another option of voluntary attestation, determined by the approaches of the author’s educational program.

The methodical and pedagogical approach of questionnaires aimed at cramming and mechanical memory, flooded with complicated academic tasks, made up of dictionary exceptions, cannot and do not meet the requirements presented to the author teacher.

A specialist who has already got a higher professional education, should develop his/her skills already in concrete work, and present himself with his pedagogical skills and innovation. That should be the development. Pedagogical skills, their development, and the application of professional subject knowledge in pedagogy require other skills. The subject knowledge, which is supposed to have been acquired by the university graduate, should become a concrete pedagogical skill, the ability to transfer and direct it. The teacher must be able to create and carry out self-education with pedagogical and methodical developments and articles. He/she should be able to design his/her educational work, and formulate a subject and interdisciplinary project. The teacher must be able to read documents, observe, and create his/her own course plan and teaching materials. It is important that the teacher manage to become the author of his/her own work and present his/her achievements showing the development.

The Laboratory of the EduComplex developed the voluntary attestation procedure for the educators of the EduComplex according to the author’s educational program. The procedure was created, developed in the Pedagogical Laboratory of the EduComplex, went through various discussions, was polished, and revised in pedagogical councils of the schools and professional groups.

The already discussed, acceptable version was sent to the deputy minister of ESCS of RA. The goal was to confirm the right to exist as an alternative version of voluntary attestation. We have not received an answer yet.

In the educational complex, a decision was made to organize and implement our own version of the voluntary attestation of the EduComplex teachers with its own modest means.

The teacher of the author educational program is given the opportunity to choose which version he wants to participate in voluntary attestation: the one organized by the MESCS of RA or the one we have developed according to the author educational program.

Let’s single out a few important points from the order that we want to emphasize:

  • The purpose of the attestation is to evaluate the applicant’s pedagogical activity for the last three years and change his/her rate of pay as a result.
  • The attestation confirms that the applicant is the author of his work, the person responsible for the development of the author’s educational program, a creative, research specialist who is constantly developing his/her working abilities, pedagogical skills, subject knowledge, and horizon.  
  • To submit the application, the applicant opens a “Voluntary Attestation” category in his personal educational blog, publishing the submitted materials there.    

The submitted materials highlight the open and transparent presentation of the teacher’s work which is visible to everyone. This is important both for observations, the transfer of experience, and for the evaluation of the work done. In the submitted materials, all the content principles of the author’s educational program are taken into account.

The teacher’s public presentation of his work and the organization of that public presentation are highlighted. In this regard, the requirements are also clear and specific. The teacher himself/herself organizes his/her own public presentation.

The development work was followed by the testing phase, after which appropriate corrections were made.

After circulating the already approved options, the announcement was made and the first applications were received. The Pedagogy Center of the EduComplex organized the work aimed at accepting voluntary attestation applications and public presentations.

Among the first applicants, Vardan Karapetyan, a teacher of studies, and Nune Movsisyan, a teacher of Armenian language and literature, were selected.

Their public presentations were impressive.

Vardan Karapetyan’s public presentation was on October 27 at 11:00, and Nune Movsisyan’s presentation took place at 14:00 on the same day.

After the first applicants, the number of applications increased. We are starting the next stage of public presentations and their evaluation. Both the public presentations and the assessment-observation phase are concrete and developing pedagogical work.

Our public presentations are open. Teachers, students, and their parents can participate in them. All beneficiaries can participate.

At this stage, we consider our voluntary attestation procedure to have been successfully developed. We also consider our experience to be interesting and worth spreading.

A new lesson for the librarians: Everyday expressions

A teaching material – ուսումնական նյութ

When we make suggestions – երբ առաջարկություն ենք անում

Let’s go to Lake Sevan over the weekend. Եկե՝ք Սևան գնանք շաբաթվա վերջին:

That is a good idea. I agree with you. Դա լավ գաղափար է: Ես համաձայն եմ քո հետ:

What about going to Lake Sevan over the weekend?

I suggest going to Lake Sevan over the weekend. Առաջարկում եմ Սևան գնալ շաբաթվա վերջին:

Apologizing – ներողություն խնդրելը

Sorry!

I’m so/terribly/ sorry! – Never mind! Take it easy!

I’m sorry for breaking your cell phone to pieces.

That’s my fault. Դա իմ մեղքն է: Ես եմ մեղավորը: Take it easy!

Please accept my apologies. Ներողություն եմ խնդրում:

Asking about health/life. Առողջությունը/որպիսությունը հարցնելը

How are you? – Նկատի ունի առողջությունը: I am quite well, Thank you, and how are you?

How are you getting on? – Նկատի ունի որպիսությունը: Everything is (OK) all right. Thank you.

How is it going? – գործերդ ինչպե՞ս են:

Asking for approval – հարցնում ենք, թե արդյոք դիմացինը հավանում է մեր մի բան անելը

Do you think it’s alright to do it? Կարծու՞մ ես, որ լավ է դա անելը: I think everything is OK. You can do it.

What do you think about doing something?

Asking for help – Օգնություն խնդրելը

Help me please. Օգնե՝ք ինձ, խնդրում եմ: Sure, I will help you. Իհարկե, ես կօգնեմ քեզ:

Could you give me a hand with this?

Can I ask a favour? Կարո՞ղ եմ մի փոքրիկ բան խնդրել: Sure!

Asking for information – Տեղեկատվություն հարցնելը/խնդրելը

Can you tell me ?…? Կարո՞ղ եք ինձ ասել… Excuse me, can you tell me the way to Malatia Mall? Sure, go along this street, and turn to the right. (left) Գնացեք այս փողոցով և թեքվեք աջ (ձախ):

Could anyone tell me…?

Excuse me, do you happen to know …? Ներողություն, պատահաբար գիտե՞ք …I wonder if you could tell me …

Asking people to wait – խնդրում ենք մարդկանց, որ սպասեն

  1. Hang on a moment / a mo.
  2. Give us a second.
  3. Half a moment / a mo.
  4. I’ll be right with you.
  5. Sorry, I’m a bit tied up right now.
  6. We wish to apologize for the delay to…

Asking somebody’s opinion Մարդկանց կարծիքը հարցնելը

  1. What do you think of…? Ի՞նչ եք կարծում …
  2. What do you think about…?
  3. How d’you feel (about…)?
  4. What’s your opinion of…?
  5. (What do you think about) that?
  6. What are your views on…?

Դաս-առաջադրանք Ավագ դպրոցի հեռավար սովորողների համար

Մոդալ բայերի համարժեքները – The equivalents of the modal verbs

Անգլերենի մոդալ բայերի համարժեքները

Can – կարողանալ անցյալի ձևը՝ could, որը հայերեն է թարգմանվում «կարողանում էի, կարողանում էր…»: Իսկ ինչպե՞ս կլինեն «կարողացա, կարողացավ…» ձևերը: Այս դեպքում արդեն գործածվում է «to be able to do» համարժեքը:

I could swim when I was 8. – Ես կարողանում էի լողալ, երբ 8 տարեկան էի:

I was able to swim across that river. Ես կարողացա լողալով անցնել այդ գետը:

to be able to do ձևը գործածվում է նաև այլ ժամանակների համար:

Ես կկարողանամ լուծել այս խնդիրը: – I  will be able to solve that problem.

Ես կարողացել եմ լուծել այդ խնդիրը: I have been able to solve that problem:

«Կարողացա, կարողացավ» իմաստը կարելի է արտահայտել նաև «manage» բայով, որը մոդալ բայ չէ: I managed to complete the translation of that article within a week.

may – արտահայտում է թույլտվություն և հիմնականում գործածվում է ներկա ժամանակում:

You may call me up at any time. Դու կարող ես զանգել ինձ ցանկացած ժամանակ:

Անցյալի ձևը «might», որը թույլտվության իմաստով գործածվում է միայն աննուղղակի խոսքում:

Նա ասաց, որ կարող եմ զանգել իրեն ցանկացած ժամանակ: He said that I might call him up at any time.

to be allowed to do ձևն է գործածվում այլ դեպքերում:

Քեզ կթույլատրեն մասնակցել այդ մրցույթին: You will be allowed to take part in that contest.

Քեզ թույլատրեցի՞ն մասնակցել այդ մրցույթին: Were you allowed to take part in that contest?

must – պետք է. ոնի միայն ներկայի ձևՙ Մնացած այլ ժամանակների համար գործածվում է «have to» համարժեքը:

You must do that work. Դու պետք է անես այդ աշխատանքը:

Ես պետք է անեի (կամ՝ ստիպված էի անել) այդ աշխատանքը: I had to do that work:

Did you have to copy out the whole text? Դու ստիպվա՞ծ էիր ամբողջ տեքստը դուրս գրել:

Կարծում եմ, որ դու ստիպված կլինես ամբողջ տեքստը դուրս գրել: I think you will have to copy out the whole text.

«must»-ի երկրորդ համարժեքը «needn’t»-է, որը նշանակում է`«կարիք չկա»:

You must copy out all the new words. Դու պետք է դուրս գրես բոլոր նոր բառերը:

You needn’t copy out all the new words. Կարիք չկա դուրս գրել բոլոր նոր բառերը:

Շատ քիչ է օգտագործվում «mustn’t» ժխտական ձևը, որը հրամայական ձևով է մի բան անելը արգելում: Օրինակ՝ «You mustn’t smoke in the children’s room»:

Առաջադրանք

I. Continue the sentence in English. 

  1. I had a pain in my knee և ես չէի կարողանում քայլել:
  2. I had a headache և ես չկարողացա գնալ դպրոց:
  3. I have a pain in my left foot և ես չեմ կարողանա մասնակցել մրցմանը: (take part in the competition.)
  4. It is not difficult for me to solve this problem and I want to say that ես միշտ էլ կարողացել եմ լուծել այսպիսի խնդիրներ:
  5. This is a very long text and կարիք չկա, որ դու թարգմանես ամբողջ տեքստը:
  6. It is necessary for you to do it, դու պետք է թարգմանես այդ հոդվածը:
  7. It will be necessary for you to prepare for the exam, այլապես ստիպված կլինես մնալ տանը արձակուրդների ժամանակ:
  8. It was necessary for me to translate the article as ես ստիպված էի անել դա քրոջս համար:
  9.  Now you may go to the toilet but when the exam begins ձեզ չի թույլատրվի դուրս գնալ դասասենյակից:
  10. When I asked my teacher for permission to leave the room, she said, որ ես կարող եմ դուրս գնալ սենյակից:

Մոդալ բայ + Perfect

can have done – հնարավոր է, որ ինչ-որ մեկը մի բան արած լինի

“Where is my dictionary?”

“Your younger brother can have taken it. Հնարավոր է, որ կրտսեր եղբայրդ է վերցրել”

could have done – ցույց է տալիս անցյալում մի բան անելու կարողություն, որը չի կատարվել

I could have lent you some money if you had asked me. Ես քեզ պարտքով փող տված կլինեի, եթե խնդրած լինեիր:

couldn’t have done – հնարավոր չէ, որ ինչ-որ մեկը մի բան արած լինի անցյալում

I think someone stole my wallet on the crowded bus. I couldn’t have left my wallet at home. Հնարավոր չէ, որ ես այն տանը թողած լինեի:

may have done – միգուցե, (շատ քիչ հնարավորություն) ինչ-որ մեկը մի բան արած լինի

Do you think he is at home now?

I am sure he is at home but he doesn’t answer telephone calls. He may have fallen asleep.

might have done – միգուցե, (շատ քիչ հնարավորություն) ինչ-որ մեկը մի բան արած լինի անցյալում

I wonder why he didn’t ring me up yesterday.

Don’t be harsh on him. He might have been very busy all day long yesterday.

must have done – համոզված լինել, որ ինչ-որ մեկը պետք է, որ մի բան արած լինի

It is impossible to wake him up. He must have taken sleeping pills. Անհնար է նրան արթնացնել: Նա պետք է, որ քնաբեր հաբեր ընդունած լինի:

should have done – հանդիմանել մեկին այն բանի համար, որ նա ինչ-որ բան չի արել

I was at a loss. I didn’t know what to do in that situation.

You should have telephoned me. Հարկ է, որ (պետք է, որ) դու զանգած լինեիր ինձ

needn’t have done – մի բան արվել է, բայց խոսողը կարծիք է հայտնում, որ այդ բանը անելու կարիքը չկար

I have bought fresh bread.

You needn’t have bought any. We have got enough bread.

Առաջադրանք

Translate the sentences into English

Հնարավոր է, որ դու ստացած լինեիր այդ պաշտոնը, եթե դիմած լինեիր դրա համար:

Հնարավոր է, որ նա է դա արել:

Ինչու՞ են ուտելիքի մնացորդները թողել աստիճանների վրա: Միգուցե, ինչ-որ մեկը թողել է դրանք մեր բակի շան համար:

Հետաքրքիր է, թե ինչու էին ուտելիքի մնացորդները թողել աստիճանների վրա: Միգուցե, ինչ-որ մեկը թողել էր դրանք մեր բակի շան համար:

Նրանք հնարավոր է գնացած լինեին Ամերիկա, եթե բավականաչափ փող ունեցած լինեին:

Ինչու՞ ինձ չդիմեցիր, երբ օգնության կարիք ունեիր: Դու պետք է դիմած լինեիր ինձ:

Նա այսօր գերբնական ուժ և եռանդ է ցուցադրում: Նա պետք է, որ դոպինգ ընդունած լինի:

Ես դուրս եմ գրել բոլոր մուգ գրված բառերը: Կարիք չկար բոլոր մուգ գրված բառերը դուրս գրել: Կարող էիր դուրս գրել միայն այն բառերը, որոնք ծանոթ չեն ձեզ:

Առաջադրանքը կատարել են՝

Արման Գևորգյանը – փետրվարի 25-ին: Պատասխանել եմ 26-ին:

Ալիսա Ղասաբյանը – փետրվարի 23-ին: Պատասխանել եմ 26-ին:

Արամ Հովհաննիսյան – փետրվարի 26-ին: Պատասխանել եմ 28-ին:

Հայկ Խաչատրյան – փետրվարի 27-ին: Պատասխանել եմ 28-ին:

Մարիա Ազնաուրյան – փետրվարի 27-ին: Պատասխանել եմ 28-ին:

Արինա Ազնաուրյան – փետրվարի 28-ին: Պատասխանել եմ նույն օրը:

Գոհար Կարագյանը – մարտի 12-ին: Պատասխանել եմ մարտի 13-ին:

Եվրոպական և տարածաշրջանային օտար լեզուներ դասավանդողների հավաք

Փետրվարի 22-ին, ժամը 15:15, Ավագ դպրոցի 304 սենյակ

Մայիսյան 18-րդ հավաքին ընդառաջ.

  1. Քննարկում. Ուսումնական նյութերի ստեղծման կարևորությունը 2023-2024 ուսումնական տարում: Ինչպիսի՞ն են լինելու դրանք կրտսեր, միջին և ավագ դպրոցներում:
  2. Ուսումնական ճամփորդությունների նախագծերի կազմում

Եվրոպական և տարածաշրջանային օտար լեզուների ուսուցման լաբորատորիայի աշխատանքների փետրվարյան հաշվետվությունը

Փետրվարի առաջին օրերին

Ուսումնասիրել եմ հեղինակային կրթական ծրագրով կամավոր ատեստավորման հայտ ներկայացրած դասավանդողների փաթեթները, գրել կարծիքներ և ուղարկել մասնաժողովի ղեկավար Գևորգ Հակոբյանին. Աննա Գանջալյան, Իրինա Ապոյան, Անի Մրտեյան, Լիանա Հակոբյան, Թամար Ղահրամանյան

Փետրվարի 13-ին

Հետազոտական աշխատանք «Պրոֆ. Եվ. Ս. Պոլատի «Նախագծային մեթոդ» մշակումը կարդալուց հետո»

Փետրվարի 15-ին

ՄԵԿՆԱՐԿԵԼ Է 2023-Ի ԱՆԳԼԵՐԵՆԻ ՓԵՏՐՎԱՐՅԱՆ ՖԼԵՇՄՈԲԸ

3-րդ դասարաններ – Անի Մրտեյան

4-5-րդ դասարաններ – Աննա Գանջալյան

6-8-րդ դասարաններ – Տաթև Ալեքսանյան

9-12-րդ դասարաններ – Սիլվա Հարությունյան

Փետրվարի 15-ին

Մեր արխիվը. 1988 թվականի գարունը Սուսան Մարկոսյանի ցուցումով անգլերենից հայերեն եմ թարգմանել ամերիկահայ լրագրող-հրապարակախոս Մարկ Մալքասյանի 1996 թվականին հրատարակված «Ղարաբաղ. ազգային ժողովրդավարական շարժման առաջացումը Հայաստանում» գրքի այն էջերը, որոնք վերաբերում են թիվ 183 դպրոցի գործունեությանը այդ պատմական ժամանակաշրջանում:

Փետրվարի 19-ին

Ավագ դպրոցի սովորողների անգլերեն գրած հետազոտական աշխատանքների գրախոսություններ.

պաշտպանությունը փետրվարի 21-ին

Փետրվարի 22

Եվրոպական և տարածաշրջանային օտար լեզուներ դասավանդողների հավաք

Հնարավոր է լրացումներ լինեն մինչև փետրվարի 28-ը:

Ավագ դպրոցի սովորողների անգլերեն գրած հետազոտական աշխատանքների գրախոսություն. պաշտպանությունը փետրվարի 21-ին

Թեմա՝ «Mental Health: It’s Importance in Armenia – Հոգեկան առողջությունը. դրա կարևորությունը Հայաստանում»

  • Սովորող՝ Սարգիս Շահինյան 11-րդ դասարան
  • Ղեկավար՝ Սիլվա Հարությունյան

Սարգիս Շահինյանի հետազոտական աշխատանքի վերնագիրը հուշում է, որ այդ խնդրի ուսումնասիրությունը և դրան տրվող լուծումները կարևոր են Հայաստանում: Ներածական մասում Սարգիսը նշում է այն հիմնական ազդակները, որոնք Հայաստանում ապրողների վրա ազդեցություն են ունեցել՝ հոգեկան առողջության վրա: Դրանցից են՝ 100 տարի առաջ տեղի ունեցած ցեղասպանությունը, 1988 թվականի երկրաշարժը, շարունակական պատերազմները Արցախում, լարված իրադրությունը հայ-ադրբեջանական սահմանային գյուղերում:

Հետազոտական աշխատանքի հիմնական մասում Սարգիսը աշխատում է գտնել հետևյալ հարցերի պատասխանները՝

  1. Ի՞նչն է առաջացրել կամ առաջացնում քաղաքացիների հոգեկան առողջության խանգարումները.
  1. Ի՞նչ ջանքեր է գործադրել Հայաստանի կառավարությունը քաղաքացիների հեգական առողջությունը բարելավելու համար։
  2. Հայաստանում ապրողները տեղյա՞կ են ընդհանուր առմամբ իրենց հոգեկան առողջության մասին: Որքանո՞վ են նրանք տեղյակ հոգեկան առողջության խնդիրներին, և արդյոք ընդունելի են համարում բուժական թերապիայի գնալը:

Մտահոգիչ են հետազոտական աշխատանքում տոկոսային հարաբերությամբ նշված թվերը, որոնք վերաբերում են կանաց նկատմամբ ֆիզիկական և հոգևոր բռնության՝ 27,8%, որոնց 76,5%-ը չի բողոքում և այդպես էլ ապրում են:

Մեծ է նաև արցախյան երկրորդ պատերազմի վնասը: Զոհերի ծնողների հոգեկան վիճակը և ողջ մնացածների անկումային տրամադրությունները, պատերազմի սարսափելի հիշողությունները պարտադրում են, որ Հայաստանի կառավարությունը, առողջապահության նախարարությունը, բժիշկ նյարդաբաններն ու հոգեբույժները մեծ անելիքներ ունեն: Սարգիծսը մանրամասն նկարագրում է այդ անելիքները, որպեսզի հիմնահարց դարցած խնդիրը ստանա իր լուծումը:

Հետաքրքիր է, որ Սարգիսը նշված թեմայով բավականին շատ անգլերե աղբյուրներ է գտել և օգտվել դրանցից:

Հարց Սարգիսին

Հետազոտական աշխատանքում գրված է, որ Հայաստանի բնակչության 54000 մարդ տառապում է հոգեկան հիվանդությամբ: Սա կազմում է մեր երկրի բնակչության 1,8%-ը: Մինչդեռ, հետազոտական աշխատանքի մեկ այլ տեղ գրվել է, բնակչության 38%- ը ունի հոգեկան առողջության խանգարումներ: Ինչպե՞ս կարող ես բացատրել այս երկու թվերի մեծ տարբերությունը:

Արդյո՞ք բավարար կարելի է գնահատել Հայաստանի կառավարության՝ մասնավորապես առողջապահության նախարարության աշխատանքը խնդրի լուծման գործում:

Թեմա. «European Influence on fashion Industry – Եվրոպական ազդեցությունը նորաձևության արդյունաբերության վրա»

  • Սովորող՝ Անահիտ Դավթյան 11-րդ դասարան
  • Ղեկավար՝ Սիլվա Հարությունյան

Հետազոտական աշխատանքի ներածական մասում Անահիտ Դավթյանը խոստովանել է, որ երբևէ մեծ հետաքրքրություն չի ունեցել նորաձևության արդյունաբերության պատմության և դրա զարգացման նկատմամբ, անուամենայնիվ, ընտրել է այդ թեման, որպեսզի սովորի այն ինչից քիչ գաղափար ունի: Տրամաբանական բացատրություն է, և ամբողջ հետազոտական աշխատանքն էլ ապացուցում է իր այդ միտքը: Ներածական մասի լեզվի մակարդակը մեծապես զիջում է հիմնական մասի լեզվի մակարդակին, քանի որ ներկայացվում է նորաձևության ոճերի, հագուստի տարբեր մասերի ձևվածքի զարգացումների մասին, ինչը լի է մասնագիտական տերմիններով, որոնք նույնիսկ հայերեն շատ դժվար է շարադրել: Այդուհանդերձ, Անահիտ Դավթյանը կարողացել է ճիշտ ընտրել և օգտվել տարբեր անգլիալեզու աղբյուրներից՝ իր թեման լուսաբանելու համար: Ինձ հատկապես հետաքրքիր էր «Trousers for Women – Շալվար կանանց համար» ենթավերնագրի տակ գրված Կոկո Շանելի բացատրական խոստովանությունը այն մասին, որ ինքը առաջին անգամ կանացի շալվարի մոդել է առաջարկել պատերազմից հետո տղամարդու աշխատանք կատարող կանանց համար, բայց հետո այն այնքան է զարգացել ու լայն ընդունելություն գտել, որ հագնում են նույնիսկ երեկոյան ճաշկերույթի գնալիս, ինչը տխուր փաստ է:

Հարց Անահիտին

Հայկական նորաձևությունը եվրոպակա՞ն է, ամերիկյա՞ն, թե՞ արևելյան:

Թեմա. « “Diana who is she ….. Beloved by the world and hated by the royal family” – Դիանա. ո՞վ է նա… ում սիրում էր աշխարհը և ատում էր արքայական ընտանիքը»

  • Սովորող՝ Նարոտ Դավթյան 12-րդ դասարան
  • Ղեկավար՝ Իրինա Ապոյան

Հետազոտական աշխատանքին ներկայացված պահանջների համապատասխան գերազանց հետազոտական աշխատանք է: Ներածական մասում ներկայացվում է հետազոտական աշխատանքի հիմնական խնդիրը և այն հարցերը, որոնց պատասխանները կտան բարձրացված խնդրի լուծման պատասխանը: Նորատը ավելի առաջ է գնացել, քան արքայադուստր Դիանայի հանրային գործունեության վերելքի նկարագրությունն է և անձնական կյանքի ողբերգական վախճանը: Նարոտ Դավթյանը բարձրացնում է սիրո և ատելության հասկացության ուսումնասիրության հարցը: Հարցը հետաքրքիր է նաև այն բանով, որ Էլիզաբեթ երկրորդի մահվանից հետո արքայական ընտանիքի մասին նոր փաստեր են ի հայտ գալիս, որոնք թաքցված են եղել:

Լիովին ինքնուրույն գրված ներածական մասի շարադրանքի լեզուն չի զիջում հիմնական մասի լեզվին, ինչից հասկացվում է, որ Նորատ Դավթյանի հետազոտական աշխատանքի և՚ ներածական մասը, և՚ հիմնական մասն ու եզրակացությունը ճիշտ ընտրված ու տրամաբանորեն ձևակերպված մտքեր են՝ հիմնված աղբյուրների տեղեկատվության վրա: Հիմնական մասի առաջին գլխում նկարագրվում է Դիանայի կերպարը և ապացուցվում է, թե ինչու է նա վայելել ժողովրդի մեծ սերը: Օրինակ՝ Դիանան ձեռքով բարևում էր ու գրկում ՁԻԱՀ-ով հիվանդներին, որպեսզի ապացուցի, որ նրանց ձեռքով բարևելով հիվանդությունը չի փոխանցվում: Դիանան մեծ մարդասեր էր: Նա կռանում էր, երբ երեխաների հետ էր խոսում: Նորատ Դավթյանը լավ է ուսումնասիրել Դիանայի կերպարը:

Հիմնական մասի երկրորդ գլխում «Love vs Hatred – Սերը ընդդեմ ատելության»: Այս գլխում նկարագրվում են Դիանայի հոգու մեծ սիրո և արքայական ընտանիքի ատելության հակոտնյա : Նա խոստովանել է, որ երջանիկ չի եղել իր հարսանեկան արարողության ընթացքում: Այո՚ ինչպես այն հանրահայտ երգում է ասվում «թագավորներն ամուսնանում են առանց սիրո»: Դիանան ասել է, որ ինքը կուզենար ոչ թե երկրի թագուհի լիներ, այլ՝ մարդկանց սրտերի թագուհի:

Պարզ է, որ Նորատ Դավթյանը չէր կարող ամբողջովին ինքնուրույն դատողություններ անել իրական անձի մասին փաստագրական տեղեկատվական նյութեր կարդալուց հետո: Այնուամենայնիվ, նա կարողացել է բազմաթիվ աղբյուրներից ընտրել և հետաքրքիր ձևով ներկայացնել 20-րդ դարի ամենաահայտնի ու ժողովրդական մեծ սեր վայելող կնոջը: Հետաքրքիր է կարդացվում:

Թեմա. «Press is the Mirror of the World: There are Different Mirrors – Մամուլը աշխարհի հայելին է. կան տարբեր հայելիներ»

  • Սովորող՝ Մարիաննա Մանուկյան
  • Ղեկավար՝ Իրինա Ապոյան

Իր ներածականում Մարիաննա Մանուկյանը գրում է, որ իր հետազոտական աշխատանքի նպատակն է բացահայտել մամուլի թաքնված կողմերը, նրա ազդեցությունը հասարակական կարծիքի վրա և դրա հետևանքները։ Հետազոտական աշխատանքի նպատակին հասնելու համար առաջ են քաշվել հետևյալ խնդիրները.

  • կատարել մամուլ հասկացության, դրա նպատակի, տեսակների և ազատության մանրակրկիտ ուսումնասիրություն
  • բացահայտել և վերլուծել մամուլի և հասարակության փոխհարաբերությունները
  • վերլուծել թերթերի վերնագրերը և դրանց ազդեցությունը հասարակական կարծիքի վրա
  • ընդգծել վերնագրերի լեզվական և քերականական բնութագրիչ հատկանիշները.

Առաջին գլխում մանրամասն նկարագրվում է մամուլի ազատության կարևորությունը և Freedom House -ի ներկայացրած տվյալները տարբեր երկրների մամուլի ազատության մասին:

Այս հետազոտական աշխատանքը ավելի կշահեր, եթե գրվեր այն մասին թե ինչ է մամուլի իսկական ազատությունը՝ ազատ խոսքի արտահայտման ազատությու՞ն, թե ամենաթողություն: Աշխատանքը մեծապես կշահեր նաև, եթե ուսումնասիրվեր նաև հայկական մամուլը իր դրական և բացասական կողմերով:

Մեր արխիվը. 1988 թվականի գարունը

Թարգմանչի կողմից.

1987-1988 թվականներին Երևանի պետական համալսարանում է սովորել ամերիկահայ հրապարակախոս լրագրող Մարկ Մալքասյանը, որը 1988 թվականին Երևանի Թատերական հրապարակում տեղի ունեցող հանրահավաքների ականատեսն է եղել, ինչի արդյունքում 1996 թվականին Միացյալ Նահանգներում հրատարակվել է նրա «Ղարաբաղ. ազգային ժողովրդավարական շարժման առաջացումը Հայաստանում» գիրքը:

Անգլերենից հայերեն են թարգմանվել գրքի այն էջերը, որոնք պատմում են կրթահամալիրի (այն ժամանակ թիվ 183 դպրոցի) մասին, որի մանկավարժական աշխատողները նույնպես մասնակցություն են ունեցել Հայաստանում ազգային զարթոնքի և ժողովրդավարացման գործընթացում:

Յուրա Գանջալյան

…Երևանի կենտրոնում գտնվող թատերական հրապարակը կենսական նշանակություն ուներ ժողովրդավարության առաջացման գործընթացի համար։

…Ժողովրդավարությունը Հայաստանում դեռ նոր գաղափար էր, բայց ժողովուրդը գոնե հավատում էր, որ այն իրականացնում է:

Հանրապետության մի քանի վայրերում ժողովրդավարացման գաղափարները խորը արմատներ էին գցել: Այդպիսի վայրերից մեկը Երևանի ծայրամասում գտնվող փորձարարական մի դպրոց էր, որը սերտորեն կապված էր ղարաբաղյան շարժման հետ: Թիվ 183 դպրոցը հիմնվել էր մի շրջակայքում, որը պաշտոնապես անվանվում էր Երևանի հարավ-արևմտյան թաղամաս, բայց ավելի հաճախ կոչվում էր Բանգլադեշ՝ կենտրոնից հեռու լինելու պատճառով:  Թաղամասը կառուցվել էր 70-ականներին և 80-ականների սկզբին՝ Երևանի արագ աճին հարմարեցնելու համար, և այդ ժամանակ տարածքը դեռևս բարեկարգվում էր բուլդոզերի թողած սպիներից: Ամայի հողի վրա տասնչորս հարկանի բազմաբնակարանոց շենքեր էին կառուցվել՝ շրջապատված խանութների, զբոսայգիների և կանգառների միօրինակ  ճարտարապետությամբ: Թիվ 183 դպրոցը համապատասխանում էր միջավայրին: Համալիրը, որը բացվել էր 1984 թվականին, տուփաձև, եռահարկ կառույց էր, որն ուներ վարդագույն տուֆի քարի նույն արտաքին տեսքը, ինչը բնորոշ էր թաղամասի իր շրջակայքին:

     Անկախ կառույցի գեղագիտական թերություններից, մանկավարժ Աշոտ Դաբաղյանը թիվ 183 դպրոցում պոտենցիալ դրախտ էր տեսել: Դաբաղյանը լոբբինգ էր անում կրթության նախարարության պաշտոնյաներին, որպեսզի իրեն հնարավորություն ընձեռվի այդտեղ փորձարկել դպրոցական բարեփոխումների վերաբերյալ իր որոշ գաղափարները: Նրան այդ հնարավորությունը տրվեց 1984 թվականին, երբ 29 տարեկանում նշանակվեց «Բանգլադեշի» դպրոցի տնօրեն։ Դաբաղյանն անմիջապես ընկավ տասնչորսժամյա գրաֆիկով աշխատանքային ռեժիմի մեջ՝ Հայաստանում կրթության նոր մոդել ստեղծելու համար։ Խաղադրույքները մեծ էին: Դաբաղյանը կարծում էր, որ կրթությունը ժողովրդավարական և մարդասիրական հասարակություն տանող ամենաապահով ճանապարհն է։ Երկու տարվա ընթացքում նա համոզեց նախարարության պաշտոնյաներին դպրոցին տալ փորձարարական կարգավիճակ, որն այն ժամանակ Խորհրդային Միության մեջ միայն քառասուն դպրոց ուներ: Որոշումը նշանակում էր, որ Դաբաղյանը կարողացավ բացել ուսումնական ծրագրերի բարեփոխումների և կրթական ժողովրդավարության դռները: Նա իր անձնական ծանոթներից հավաքագրեց գրեթե  քսան մասնագետ՝ որպես ուսուցիչներ և վարչական աշխատողներ: Շատերն իրենց կարգավիճակից դժգոհ դոկտորանտներ էին, ովքեր իրենց ետևում թողեցին հեղինակավոր պաշտոններ ինստիտուտներում և հետազոտական կենտրոններում: Բնագիտության ուսուցիչ Ալեքսան Մարտիրոսյանի համար Դաբաղյանի ազատության խոստումը ծայր աստիճանի գրավիչ էր. « Նախկինում աշխատում էի Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտում, բայց մարտահրավեր չկար։ Բյուրոկրատիա էր՝ ձևաթղթեր լրացնել ու թեյ խմել: Ես ձանձրացա, ուստի հիմա այստեղ եմ: Այս դպրոցում ուրիշ տեսակ աշակերտ է մեծանում։ Նրանք արագ են հասունանում և ավելի հավանական է, որ խորհեն կյանքի մեծ, էկզիստենցիալ հարցերի շուրջ: Մեր հարաբերությունները նույնպես տարբեր են, ավելի բաց, հիմնված ավելի շատ փոխադարձ հարգանքի և վստահության վրա»:

          Դաբաղյանը հետևողական ուղերձ ուներ Մարտիրոսյանին և նրա գործընկերներին. ստեղծե՚՚ք ձեր սեփական դասընթացները, գրե՚՚ք ձեր սեփական ուսումնական ծրագրերը, փորձե՚՚ք ձեր սեփական տեսությունները: Ուսուցիչները պատասխանատու էին իրենց հաջողության համար: Մինչեւ 1987 թվականը 30 ուսուցչական պաշտոնի համար կար 250 դիմորդ, և դպրոցը ուշադրություն էր գրավում ամբողջ հանրապետությունում։ Միևնույն ժամանակ, ճաշարանը դարձել էր ինտելեկտուալ կենտրոն։ Նրբերշիկներով և տապակած թռչնամսով լի ափսեների շուրջ հավաքվում էին ուսուցիչներ, վարչական աշխատողներ և ավագ դպրոցի աշակերտներ՝ քննարկելու Խորհրդային Միության և Հայաստանի ընթացքը փոխելու առաջարկները: Ինչպես ցույց տվեցին հետագա իրադարձությունները, թիվ 183 դպրոցում թեժ քննարկումներից դեպի Թատերական հրապարակում ազգային վերարթնացման ցատկ կատարելը կարճատև մի անցում էր:

         Երբ փետրվարի 20-ին սկսվեցին ցույցերը, դպրոցի տասնյակ ուսուցիչներ և վարչական աշխատողներ Թատերական հրապարակում հավաքվող ակտիվիստների հիմնական խմբի մեջ էին: Ժողովրդավարական վերակազմակերպման համար նրանց պարտավորություն ստանձնելու կամքը արդեն ձևավորվել էր թիվ 183 դպրոցում:  Մինչև մայիս նրանք պատրաստ էին աշխատել Մուրադյանի ղեկավարությամբ։ Այնուամենայնիվ, բախումն անխուսափելի էր, և, ի վերջո, դպրոցում խրախուսվող ժողովրդավարացման փիլիսոփայությունը բաժանարար գիծ էր: Վերակազմավորված «Ղարաբաղ» կոմիտեն ներառում էր դպրոցի հետ կապված չորս անդամներ՝ Աշոտ Մանուչարյանը, պատմության ուսուցիչ Սամսոն Ղազարյանը և ոչ ամբողջական դրույքով դասավանդողներ Համբարձում Գալստյանը և Ալեքսանդր Հակոբյանը։ Դաբաղյանը, Մարտիրոսյանը և այլք նույնպես խորապես ներգրավված էին շարժման մեջ։

      Նույնիսկ նախքան «Ղարաբաղ» կոմիտեի վերակազմավորումից առաջ դպրոցի անձնակազմն արդեն իսկ բախվել էր սեփական սաների կողմից ներկայացված մարտահրավերներին։ Ապրիլին Երեւանի տասնյակ ավագ դպրոցներում սովորողները բոյկոտներ կազմակերպեցին: Բազմաթիվ դպրոցներում արգելել էին քննարկել Ղարաբաղյան շարժման մասին հարցը, և ուսուցիչներին ստիպել էին հետևել արգելքին։ Թիվ 183 դպրոցում, սակայն, շարժումը ներառված էր ամենօրյա աշխատաժամանակում: Ուսումնական օրն ամեն առավոտ առավոտ սկսվում էր ավագ դպրոցի հինգից տասը րոպեանոց ժողովով՝ սովորողներին տեղեկացնելու վերջին զարգացումների մասին: Հատկապես հասարակագիտության բնագավառի ուսուցիչներին խրախուսվում էր շարժման կողմից բարձրացված խնդիրները ներառել իրենց դասապլաններում:

      Վերջին զանգից հետո «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամները գաղտնի հանդիպումներ էին անցկացնում դասասենյակներում: Այլ աշխատավայրերում տեղակայված ենթահանձնաժողովների ներկայացուցիչներ հաճախ հրավիրվում էին դպրոց՝  վերլուծելու կառավարության հայտարարությունները, բանավիճելու կիրառվող ռազմավարությունը և միմյանց հաղորդելու թարմ տեղեկատվությունը: Դպրոցի համակարգչային լաբորատորիայի յոթ կամ ութ համակարգիչները ծառայում էին որպես կոմիտեի թռուցիկների մուտքագրման համար: Դրանց ածխածնով բազմացվող կրկնօրինակները շրջանառվում էին Երևանում՝ որպես բաց նամակներ:

      Դպրոցի և շարժման միջև սիմբիոզը (համակեցությունը) թերեւս լավագույնս անձնավորվեց Մանուչարյանի մոտ։ Դաբաղյանի հասակակից Մանուչարյանը պաշտոնապես եղել է թիվ 183 դպրոցի սաների քաղաքացիական և բարոյական դաստիարակության փոխտնօրենը։ Արտաքինով նա մարտիրոսի տեսք ուներ. կոկիկ սանրվածքով ու գրեթե տղայական դեմքով, նուրբ շագանակագույն աչքեր, մեղմ ժպիտ, խոնարհ կեցվածք: Մանուչարյանը մեծացել էր երևանյան ուսուցիչների լավ ընտանիքում և Հայաստանում գրեթե չլսված անկեղծությամբ ընդունել էր կոմունիզմը։ Լինելով Երևանի պետական համալսարանի ուսանող, նա արագորեն բարձրացավ կոմունիստական երիտասարդական կազմակերպության շարքերով և 1977 թվականի աշնանը ընտրվեց համալսարանի կոմերիտական կազմակերպության բյուրոյի քարտուղար: Գալստյանի, Հակոբյանի և Դաբաղյանի հետ միասին Մանուչարյանը ծրագրել էր ժողովրդավարացնել կազմակերպությունը։ Հետագայում նա կհիշի իր համալսարանական օրերը, որպես իր անմեղությունը արագ կորցնելու ժամանակը: Մանուչարյանը խոստացավ, որ համալսարանում կոմերիտմիության բոլոր պաշտոնները կզբաղեցվեն ուսանողական ընտրություններով, այլ ոչ թե՝ Կենտրոնական կոմիտեի թելադրանքով։ … Մանուչարյանին հեռացրեցին զբաղեցրած պաշտոնից:

        Դաբաղյանի դպրոցը հենց այն էր, ինչ նա փնտրում էր: … Մոսկվայից այցելած իմ գործընկերը զարմացած էր, որ հայ պատանիները Թատերական հրապարակում խոսում էին մարդու իրավունքների և միջազգային իրավունքի մասին:

… Փետրվարի սկզբին ՀՀՇ –ի գործադիր կոմիտեի չորս անդամ՝ Համբարձում Գալստյանը, Աշոտ Մանուչարյանը, Դավիթ Վարդանյանը և թիվ 183 դպրոցի տնօրեն Աշոտ Բլեյանը մասնակցեցին ԱԺՃ (Ադրբեջանի ժողովրդական ճակատ) կուսակցության ներկայացուցիչների հետ ոչ պաշտոնական բանակցություններին Ռիգայում՝ Բալթյան խորհրդի հովանու ներքո: 

Մեկնարկել է 2023-ի անգլերենի փետրվարյան ֆլեշմոբը

3-րդ դասարաններ – Անի Մրտեյան

4-5-րդ դասարաններ – Աննա Գանջալյան

6-8-րդ դասարաններ – Տաթև Ալեքսանյան

9-12-րդ դասարաններ – Սիլվա Հարությունյան

Պրոֆ. Եվ. Ս. Պոլատի «Նախագծային մեթոդ» մշակումը կարդալուց հետո

Նախագծային մեթոդի նկարագրման ամենասկզբում պռոֆ. Պոլատը գրում է, որ այն խնդրի (տեխնոլոգիաների) մանրամասն մշակման միջոցով դիդակտիկ նպատակին հասնելու մեթոդ է, որը պետք է ավարտվի միանգամայն իրական, շոշափելի գործնական արդյունքով՝ ձևակերպված այս կամ այն ձևով:

Եկեք այս նախադասությունը ավելի պարզ ու հասկանալի դարձնենք: Նախ և առաջ եկեք պարզենք, թե ինչ է նշանակում «հասնել դիդակտիկ նպատակին» արտահայտությունը:

ՀՀ գիտությունների ակադեմիայի Լեզվի ինստիտուտի բացատրական բառարանում այսպես է տրված «դիդակտիկա» բառի բացատրությունը. «Մանկավարժության այն բաժինը, որտեղ հիմնավորվում են ուսուցման բովանդակությունը, ձևերն ու մեթոդները»: Մեզ անհրաժեշտ «դիդակտիկ» կամ «դիդակտիկական» ածականի բացատրությունը չի տրված բառարանում, բայց գոյականին վերագրվող իմաստից կարող ենք եզրակացնել, որ «դիդակտիկը» ուսուցման բովանդակությունը, ձևերն ու մեթոդները հիմնավորողն է: Մեր վերը նշված արտահայտությունը նորից անհասկանալի է մնում:

Միանգամայն այլ բացատրություն է տրված Օքսֆորդի բառարանում. Didactic (adj) «designed to teach people something, especially a moral lesson –նախատեսված`մարդկանց ինչ-որ բան սովորեցնելու համար, հատկապես բարոյական դաս»:

Բացատրության երկրորդ կետում էլ վատ ձևով է որակվում այդ ածականը. «telling people things rather than letting them find out for themselves. The didactic teacher-led approach is no longer fashionable. – մարդկանց ասել բաներ, այլ ոչ թե թույլ տալ, որ նրանք իրենք բացահայտեն: Ուսուցչի կողմից առաջնորդվող դիդակտիկ մոտեցումն այլևս մոդայիկ չէ։

Ռուսերենի մեծ բացատրական բառարանի բացատրությունը նման է Օքսֆորդի բառարանի բացատրությանը՝ дидактический – назидательный, поучительный.

Փաստորեն ինձ ծանոթ երեք լեզուներով բառարանները որևէ կերպ չօգնեցին «դիդակտիկ նպատակ» բառակապակցությունը հասկանալու համար:  

Համեմատաբար ավելի հասկանալի, պարզ և ընդունելի բացատրություն է տրված «didactic method» բառակապակցությանը Վիկիպեդիայի անգլերեն էջում. «a theory and practical application of teaching and learning. – ուսուցման և ուսումնառության տեսության և գործնականի կիրառումը»:

Այսպիսով ստացանք այս պարզեցված ձևակերպումը՝ «Նախագծային մեթոդը խնդրի մանրամասն մշակման միջոցով ուսուցման և ուսումնառության տեսության ու գործնականի կիրառմամբ ուսուցման նպատակին հասնելու մեթոդ է, որը պետք է ավարտվի միանգամայն իրական, շոշափելի գործնական արդյունքով, որը կարող է ներկայացվել տարբեր ձևերով»:

Այլոց փորձի ուսումնասիրման իմ հոդվածում այսպես է բնորոշված ուսուցման նախագծային մեթոդը. «Նախագծայինը ուսուցման մի մեթոդ է, որի իրականացման ընթացքում սովորողները ներգրավվում են կարճաժամկետ կամ երկարաժամկետ համագործակցային, հետազոտական աշխատանքներում, որոնք պահանջում են ուսումնական տարբեր առարկաներին առնչվող և իրական կյանքում հանդիպող խնդիրների համալիր լուծումներ:»

Ահա նախագծային ուսուցման մեթոդի մեկ այլ բնորոշում, որը տվել է Աշոտ Տիգրանյանը իրեն հատուկ լակոնիկ ոճով գրված և համակողմանիորեն հիմնավորված «Նախագծային ուսուցում. տեսություն և փորձ» հոդվածում, որը ռուսալեզու աղբյուրների ուսումնասիրության արդյունք է. «Նախագծային ուսուցումը դասավանդողի/դասավանդողների և սովորողի/սովորողների համատեղ կրթական գործունեությունն է, որը նպատակաուղղված է որևէ հիմնախնդրի/հիմնախնդիրների տեսական և/կամ գործնական լուծմանը:»  

Այսպիսով`գալիս ենք այն եզրակացության, որ ուսումնական նախագծի իրականացման առաջին քայլը իրական կյանքում հանդիպող մի խնդրի (հիմնահարցի) ձևակերպումն է, որի լուծումը նախագծի նպատակն է:

Ավագ դպրոցի անգլերեն դասավանդող  Նունե Այդինյանի և իր սովորողների իրականացրած մեկ նախագծի օրինակով ուզում եմ ցույց տալ այդ նախագծի իրականացման քայլաշարի, նախագծի տեսակի, աշխատանքային փուլերի համապատասխանությունը պրոֆ. Պոլատի նախագծային մեթոդի մշակմանը:

Նախագծային աշխատանքի առաջին փուլը.  Խնդրի (հիմնահարցի) ձևակերպումը .

Սովորողներն ուսումնասիրում են անգլերեն, բայց լիակատար իրազեկ չեն լեզվակիր երկրի մշակույթին, պատմությանը, կառավարման համակարգին, քաղաքականությանը, առանձնահատկություններին և տարբեր ասպեկտներին:
Նախագծի նպատակն է հետաքրքրության առաջացումը և միջմշակութային իրազեկության բարձրացումը ուսումնասիրվող լեզվի երկրի վերաբերյալ, նորարարական և համագործակցային կարողությունների զարգացումը, բազմազանության նկատմամբ հարգալից վերաբերմունքի խրախուսումը, լեզվական գիտելիքների փոխանցումը, հաղորդակցվելու համար նպաստավոր միջավայրի ստեղծումը, անգլերենով հաղորդակցական, ստեղծագործական, քննադատական հմտությունների զարգացումը՝ անդրադառնալով երկրի առանձնահատկություններին և տարբեր ասպեկտներին՝ արժեքներին, խորհրդանիշներին, պատմությանը, տնտեսությանը, իրավունքին, լեզվին, կրթությանը, գիտությանը,  մշակույթին՝ արվեստին, երաժշտությանը, կինոարտադրությանը, գրականությանը, տոներին, իշխանության ճյուղերին, սպորտին, ազգային խոհանոցին և այլն: 

Աշխատանքի երկրորդ փուլը. պլանավորումը՝ խնդրի հիմնահարցի տրոհումը ենթաթեմաների և աշխատանքային խմբերի ձևավորումը 

Կարինե Գոմցյանը և Շուշան Փաշինյանը՝ ուղևորություն ԱՄՆ-ով

Անգելինա Հակոբյանը՝ ԱՄՆ քաղաքները

Ամալյա Զաքարյանը և Արաքս Քալիճյանը՝ ԱՄՆ տոները                                                

Կարինե Միքայելյանը՝ կրթությունը ԱՄՆ-ում

Տիգրան Հարությունյանը՝ ՆԱՍԱ

Ալբերտ Զախրաբեկյանը՝ ԱՄՆ խոշորագույն տեխնոլոգիական կորպորացիաները

Իլոնա Սահակյանը՝ ԱՄՆ իշխանության ճյուղերը

Շուշան Փաշինյանը՝ Քաղաքացիությունն ու ժողովրդավարությունը ԱՄՆ-ում

Արաքս Քալիճյանը՝ հանցանք և պատիժ

Կարինե Գոմցյանը՝ հայկական համայնքը ԱՄՆ-ում

Նարե Նավասարդյան՝ երաժշտությունն ԱՄՆ-ում

Լուսի Ղարիբյանը՝ ԱՄՆ երաժշտությունն ու դրա պատմությունը

Նունե Հովհաննիսյանը՝ ամերիկյան գրականության շրջանները

Էվա Սադոյան՝ ԱՄՆ գրականություն

Մարկ Միկաիլը՝ ավտոմեքենաների մշակույթն ԱՄՆ-ում

Անահիտ Ասատրյան և Սերգեյ Հայրիյան՝ կինոարտադրությունը ԱՄՆ-ում. Հոլիվուդ

Էլեն Մկրտչյան՝ ԱՄՆ արվեստը

Մերի Երեմյան՝ ԱՄՆ խորհրդանիշները

Սաթենիկ Հովհաննիսյան՝ Կուկլուքսկլան

Արշիլ Խաչատրյան՝ Հոկտեմբերյան անակնկալ

Աշխատանքի երրորդ փուլը. պրպտում, տեղեկատվական նյութերի հավաքման և մշակման հետազոտական աշխատանք

Սովորողներն ուսումնասիրում են ԱՄՆ-ի մշակույթին, պատմությանը, կառավարման համակարգին, քաղաքականությանը, և տարբեր ոլորտներին վերաբերող իրենց հանձնարարված ենթաթեմաների մասին տեղեկատվությունը, ստեղծում դրանց համառոտ ու ավելի մատչելի շարադրանքը:

Նախագիծն իրականացնելու ընթացքում սովորողները ձեռք են բերում տարբեր ոլորտներին վերաբերող տեղեկատվական գիտելիքներ, ընդլայնվում է նրանց անգլերենի բառապաշարը, ինչպես նաև զարգանում է նրանց հետազոտական աշխատանք կատարելու հմտությունները:

Աշխատանքի չորրորդ փուլը. վերջնական արդյունքի պատրաստում՝ օգտագործելով ներկայացման տարբեր համակարգչային ծրագրեր՝ sway, canva, prezi

Աշխատանքի հինգերորդ փուլ. Վերջնական արդյունքի հանրային ներկայացում

Հանրային ներկայացումը եղավ 2022-ի նոյեմբերի 19-ին, կրթահամալիրի Մայր դպրոցի փոքր դահլիճում: Միջոցառմանը ներկա էին P-H International-ի հայաստանյան մասնաճյուղի տնօրեն Մարիամ Մարտիրոսյանը, EducationUSA կրթական խորհրդատու Իննա Ղաբուլյանը, Հայաստանում ԱՄՆ Խաղաղության կորպուսի մասնագետ Մերի Առաքելյանը, դասավանդողներ, սովորողներ:

Կարինե Գոմցյանը և Շուշան Փաշինյանը՝ ուղևորություն ԱՄՆ-ով
Անգելինա Հակոբյանը՝ ԱՄՆ քաղաքները
Ամալյա Զաքարյանը և Արաքս Քալիճյանը՝ ԱՄՆ տոները
Կարինե Միքայելյանը՝ կրթությունը ԱՄՆ-ում
Տիգրան Հարությունյանը՝ ՆԱՍԱ
Ալբերտ Զախրաբեկյանը՝ ԱՄՆ խոշորագույն տեխնոլոգիական կորպորացիաները
Իլոնա Սահակյանը՝ ԱՄՆ իշխանության ճյուղերը
Շուշան Փաշինյանը՝ Քաղաքացիությունն ու ժողովրդավարությունը ԱՄՆ-ում
Արաքս Քալիճյանը՝ հանցանք և պատիժ
Կարինե Գոմցյանը՝ հայկական համայնքը ԱՄՆ-ում
Նարե Նավասարդյան՝ երաժշտությունն ԱՄՆ-ում
Լուսի Ղարիբյանը՝ ԱՄՆ երաժշտությունն ու դրա պատմությունը
Նունե Հովհաննիսյանը՝ ամերիկյան գրականության շրջանները
Էվա Սադոյան՝ ԱՄՆ գրականություն
Մարկ Միկաիլը՝ ավտոմեքենաների մշակույթն ԱՄՆ-ում
Անահիտ Ասատրյան և Սերգեյ Հայրիյան՝ կինոարտադրությունը ԱՄՆ-ում. Հոլիվուդ
Էլեն Մկրտչյան՝ ԱՄՆ արվեստ
Մերի Երեմյան՝ ԱՄՆ խորհրդանիշները
Սաթենիկ Հովհաննիսյան՝Կուկլուքսկլան
Արշիլ Խաչատրյան՝ Հոկտեմբերյան անակնկալ

Արձագանքներ նախագծի հանրային ներկայացումից հետո.
Մասնախմբի ղեկավար Յուրա Գանջալյանի արձագանքը The Start of the 17th Autumn Creative Gathering at High School with Technologically New English Presentations
The USA in a Nutshell: The 2nd Presentation
Նունե Այդինյանի ամփոփումը՝ Wrapping up the project, որտեղ տեղ են գտել ստորև նշված կարծիքներն անգլերեն:
EducationUSA-ի կրթական խորհրդատու Իննա Ղաբուլյանի կարծիքով՝ ««ԱՄՆ-ի մասին՝ համառոտ» նախագծի շրջանակում անցկացվող միջոցառումների շարքը հիանալի առիթ է սովորողների համար քաջատեղյակ լինելու ԱՄՆ-ի մասին և հասկանալու նրա պատմությունը, արժեքները և մշակույթը, ինչն իր հերթին՝ նպաստում է սովորողներին բարձրացնելու իրենց անգլերենի իմացության մակարդակը, ինչպես նաև հանրային ելույթի, հետազոտության և ներկայացման հմտությունները: Այսպիսով, ևս մեկ անգամ շնորհակալություն եմ հայտնում ձեր տքնաջան աշխատանքի և նվիրվածության համար»:

«ՓԻ-ԷՅՉ Ինթերնեշնլ» հայկական մասնաճյուղի տնօրեն Մարիամ Մարտիրոսյանը նշել է. «Այցելելով Հայաստանի հարյուրավոր դպրոցներ՝ հազվադեպ եմ ականատես եղել սովորողների այնպիսի ինքնավարության, ինչպիսին վայելեցի Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրում։ Սովորողների հմուտ թիմային աշխատանքն ու ստեղծագործական ունակությունները, զուգորդվելով անգլերենի գերազանց իմացությամբ, այս միջոցառումը հիրավի հիշարժան դարձրեցին ինձ համար: Ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել կրթահամալիրի սովորողներին գերազանցության մշակույթին ուղղված իրենց ջանքերի, և անգլերենի դասավանդող Նունե Այդինյանին՝ իր սաների ինքնավար ուսումնառությանը և ինքնուրույն աշխատանքին աջակցելու համար»:

Իր հերթին՝ անգլերեն դասավանդողների հայկական ասոցիացիայի («ԱԵԼՏԱ») փոխնախագահ և «ԱՄՆ Խաղաղության կորպուսի» աշխատակից Մերի Առաքելյանն արտահայտել է հետևյալ կարծիքը.  «Հիանալի զգացողություն ունեցա միջոցառմանը մասնակցելու և հիրավի տաղանդավոր սովորողների հանդիպելու առիթով. սովորողներ, որ արել են հնարավորինս՝ ԱՄՆ-ի վերաբերյալ իրենց գիտելիքներն ու հմտությունները լավագույնս ներկայացնելու համար՝ տպավորիչ անգլերենով և թվային գործիքների ստեղծագործաբար կիրառմամբ: Կեցցե՛ք, «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի սանե՛ր և ուսուցիչնե՛ր։ Շնորհակալ եմ, որ ինձ հնարավորություն տվեցիք մասնակցել միջոցառմանը»:

Food Products: a new lesson for the librarians

Every Friday I go to the supermarket to buy food products. There are different sections in the supermarket: Dairy Products (or milk products), Fruit and Vegetables, Meat and Fish, Drinks, Bakery, Grocery, Sweets (or Candy), Breakfast Food, Tinned or Canned Food, Frozen Food, Checkouts.

Dairy products

Milk, low-fat milk, sour cream, butter, cheese, cottage cheese, yogurt

Answer the questions using the names of dairy products.

What dairy products do you usually eat or drink?

Fruit and vegetables

fresh fruit, dried fruit, berries, nuts

What fruit names do you know?

fruits – banana, apple, peach, grapes, apricot, pineapple, tangerine, kinglet – արքայանարինջ, pear,

berries – strawberries-ելակ, blueberries -հապալաս , mulberries – թութ, blackberries – մոշ, currant – հաղարջ

nuts -ընկույզ, hazelnut -պնդուկ, almonds – նուշ,

drinks

brandy, vodka, beer, wine, champagne, liquor-լիկյոր

mineral water, juice-հյութ, lemonade

Meat and Fish

pork – խոզի միս, beef – տավարի միս, mutton – ոչխարի միս, chicken – թռչնամիս

ham – խոզապուխտ (ազդրի մասը), bacon – խոզապուխտ (կողոսկրի մասը), sausage – երշիկ, francfurters – նրբերշիկ

fish ձուկ, smoked fish – ծխեցրած ձուկ, tinned կամ canned fish – ձկան պահածո

Անգլերենի առաջադրանք Ավագ դպրոցի հեռավար սովորողների համար

Ուրիշի ուղղակի խոսքի փոխակերպումը անուղղակիի

Սիրելի սովորողներ, նախորդ առաջադրանքից պարզ դարձավ, որ ձեզնից շատերը լավ չեն յուրացրել, թե ինչպես կարելի է ճիշտ ձևով ուրիշի ուղղակի խոսքը փոխակերպել անուղղակիի: Սա այնքան կարևոր լեզվական հմտություն է, որ տրվում է գրեթե բոլոր թեստերում:

Սովորում ենք առանց տեսության՝ միայն ուսումնասիրելով տրված օրինակները: Կարևոր տեղերը ընդգծված են:

Երբ հեղինակի խոսքը ներկա ժամանակում է:

Aram says: “I want to help you.”  Aram says that he wants to help me.

Aram says to me: “I want to help you.” Aram tells me that he wants to help me.

Aram says: “I wanted to help you yesterday but I didn’t have time.”  Aram says that he wanted to help me yesterday but he didn’t have time.

Aram says: “Do you want me to help you?”  Aram asks if I want him to help me.

Aram says: “Where did you meet your teacher?”  Aram asks where I met my teacher.

Aram says to me: “Where did you meet your teacher”  Aram asks me where I met my teacher.

Aram says to me: “Did you meet your teacher in the classroom or at the bus stop?” Aram asks me whether I met my teacher in the classroom or at the bus stop.

He says to me: “Help me please.”   He asks me to help him.

He says to me: “Go out of the room.”  He tells me to go out of the room.

He says to me: “Don’t go out without your hat on. It is windy outside.” He tells me not to go out without my hat on as it is windy outside.

Երբ հեղինակի խոսքը անցյալ ժամանակում է.

He said: “I want to help you.” He said that he wanted to help me.

He said to me: “I saw an interesting film yesterday.” He told me that he had seen an interesting film the day before.

“Which is your permanent address?” asked the interviewer. The interviewer asked which was my permanent address.

“What do you usually do in the evenings?”, the teacher asked. The teacher asked what I usually did in the evenings.  Հարցի «do» օժանդակ բայը վերանում է, որովհետև անուղղակի խոսքում նախադասությունը արդեն պատմողական է դառնում:

փոփոխություններ, երբ հեղինակի խոսքը անցյալ ժամանակում է

now – then

here – there

at present – then

was/were – had been

go – went

went – had gone

will – would

would – would

yesterday – the day before կամ the previous day

tomorrow – the next day

in two days – two days later

two days ago – two days before

last week – the previous week

may – might

might – might

should – should

Առաջադրանք

Turn into indirect speech

  1. He said: “I have chosen my course.”
  2. He said to me: “Will you take me to your office tomorrow?”
  3. He says to me: “Will you take me to your office tomorrow?”
  4. “I’ll wait for you here”, she said.
  5. The captain said to the sailor: “Raise the flag.”
  6. She asked him: “How many umbrellas did you take to the umbrella maker’s shop yesterday?”
  7. She asks him: “How many umbrellas did you take to the umbrella maker’s shop yesterday?”
  8. “We have a lift but very often it doesn’t work”, they said.
  9. He said: “I’ll join you as soon as I am ready.”
  10. “What do you think of the canteen coffee?”, asked Peter.
  11. “What do you think of the canteen coffee?”, asks Peter.
  12. He said to me: “Don’t lock the door.”
  13. “Don’t watch late night horror films”, said Mother.
  14. “Where is the ticket office?”, asked Mrs Jones.
  15. Peter said: “My father will come to the school tomorrow.”
  16. He said: “I sent him a message last week.”
  17. He asked Jane: “Why don’t you come in time?”
  18. Tom said: “Everything will be ready in two weeks.”
  19. She says: “I think the weather will change tomorrow.”
  20. She said: “I think the weather will change tomorrow.”

Առաջադրանքը կատարել են՝

Արինա Ազնաուրյանը – փետրվարի 9-ին: Պատասխանել եմ 10-ին:

Մարիա Ազնաուրյանը – փետրվարի 9-ին: Պատասխանել եմ 10-ին:

Ալիսա Ղասաբյան – փետրվարի 9-ին: Պատասխանել եմ 10-ին:

Հայկ Խաչատրյան – փետրվարի 10-ին: Պատասխանել եմ 11-ին:

Գոհար Կարագյան – փետրվարի 10-ին: Պատասխանել եմ 12-ին:

Աշոտ Հովհաննիսյան – փետրվարի 11-ին: Պատասխանել եմ 12-ին:

Արման Գևորգյան – փետրվարի 11-ին: Պատասխանել եմ 12-ին: