Just another WordPress.com site

Archive for December, 2017

Բուլատ Օկուջավայի երկու երգերի հայերեն թարգմանությունը տարեմուտի երեկոյին

 

Без названия

Ֆրանսուա Վիյոնի աղոթքը (Երգի ձայնագրությունը)
Բուլատ Օկուջավա

Քանի դեռ պտտվում է երկիրը,
Քանի դեռ պայծառ է լույսը,
Տեր Աստված, տուր յուրաքանչյուրին այն,
Ինչի կարիքը նա ունի:

Իմաստունին խելք տուր,
Վախկոտին՝ նժույգ,
Փող տուր երջանիկին,
Ու իմ մասին էլ չմոռանաս:

Քանի դեռ պտտվում է երկիրը,
Տեր Աստված, Քոնն է զորությունը,
Թող նա հագենա իշխելուց, ով
տենչում է իշխանության,

Առատաձեռն էլ թող դադար առնի՝
Գոնե մինչև մայրամուտ,
Կայենին ապաշխարում տուր
Ու իմ մասին էլ չմոռանաս:

Ես գիտեմ՝ ամենակարող ես,
Հավատում եմ Քո իմաստությանը,
Ինչպես սպանված զինվորն է հավատում,
Որ դրախտում է ինքը ապրում,

Ինչպես ամեն մի ականջ հավատում է,
Քո խոսքերին ցածրաձայն,
Ինչպես և մենք ենք հավատում,
Չիմանալով, թե ինչ ենք մենք անում:

Տեր իմ Աստված,
Կանաչաչյա Տեր իմ,
Քանի դեռ պտտվում է երկիրը,
Եվ նույնիսկ ի զարմանս իրեն,

Քանի դեռ կա նրա մեջ
Ժամանակ ու կրակ,
Տուր ամենքին քիչ-քիչ,
Ու իմ մասին էլ չմոռանաս:

 

Վրացական երգ (Երգի ձայնագրությունը)
Բուլատ Օկուջավա

Տաք հողի մեջ խաղողի կորիզը կթաղեմ,
Ու որթատունկը կհամբուրեմ, ու հասած ողկույզը կքաղեմ,
Ու ընկերներիս կկանչեմ, սիրտս էլ սիրուն կհարմարեցնեմ,
Այլապես՝ ինչու եմ ապրում այս հավերժ երկրում:

Հավաքվե′ք, հյուրեր իմ, եկե′ք, հյուրասիրում եմ,
Հենց իմ երեսին ասե′ք այն, ինչին արժանի եմ,
Երկնային Տերը մեղքերիս համար ներում կուղարկի,
Այլապես՝ ինչու եմ ապրում այս հավերժ երկրում:

Իմ Դալին կերգի ինձ համար՝ իր մուգ կարմիր զգեստը հագին,
Ինքս էլ՝ սպիտակ ու սևով, կխոնարհեմ գլուխս նրա առաջ,
Եվ կլսեմ ու կլսեմ, եվ կմեռնեմ սիրուց ու վշտից,
Այլապես՝ ինչու եմ ապրում այս հավերժ երկրում:

Եվ երբ վերջալույսի շողերը կանցնեն անկյունից անկյուն,
Թող նորից ու նորից աչքերիս առաջ գան
Կապույտ գոմեշը, սպիտակ արծիվն ու կարմրախայտը ոսկեգույն,
Այլապես՝ ինչու եմ ապրում այս հավերժ երկրում:

Կապույտ գոմեշը, սպիտակ արծիվն ու կարմրախայտը ոսկեգույն,
Այլապես՝ ինչու եմ ապրում այս հավերժ երկրում:

Ռուսերենից թարգմանությունը՝
Յուրա Գանջալյանի

Այս երգերը անցյալ տարի դեկտեմբերի 31-ի երեկոյան էի թարգմանել, բայց իմ բլոգում չէի հրապարակել: Հրապարակել էի միայն Ֆեյսբուքում ու մոռացել էի այդ մասին: Ուղիղ մեկ տարի անց Ֆեյսբուքն ինձ հիշեցրեց այն: Շնորհակալ եմ:

Մշակույթ, արվեստ, քաղաքակրթություն, արժեք. Գևորգ Տեր-Գաբրիելյանի ձևակերպումների քննարկում

Մի քանի անգամ կարդացի Գևորգ Տեր-Գաբրիելյանի բանավոր խոսքի սղագրությունը՝ հասկանալու համար նրա ձևակերպումները մշակույթի, ստեղծագործության, արվեստի գործի և քաղաքակրթության մասին:

Որոշ դեպքերում համաձայնվեցի նրա ձևակերպումների հետ, իսկ որոշ դեպքերում էլ՝ ոչ:

Նախ խոսենք մշակույթի մասին: Նա այնքան անհասկանալի է խոսում այդ բոլորի կողմից ընդունված և հստակ պատկերացված հասկացության մասին, որ, ակամայից, կասկածներ են առաջանում մշակույթի մեր սեփական պատկերացումների մասին: Ստիպված նոից բառարան նայեցի և ամեն իր տեղն ընկավ: Oxford-ի բացատրական բառարանում մշակույթ բառը ունի երե հիմնական նշանակություն և ձևակերպում.

  1. Արվեստի և մարդկային այլ ինտելեկտուալ նվաճումների ամբողջությունը: Օրինակ՝ գրականությունը, թատրոնը, բալետը, ճարտարապետությունը, …
  2. Մի որոշակի ժողովրդի կամ հասարակության գաղափարները, սովորույթները և սոցիալական վարքը: Օրինակ`հայկական գորգագործությունը, հարսանեկան ծեսը, ամանորի տոնակատարությունը հայաստանցիների ընտանիքներում, հայկական եկեղեցիների ճարտարապետությունը, խաչքարերը, ռուս մոլոկանների և հնահավատների-староверы կենսակերպը…
  3. Կյանքի երևույթների նկատմամբ վերաբերմունք, վարք, որը բնորոշ է մի որոշակի սոցիալական խմբի. Օրինակ՝ գողականությունը, Ամստերդամի Կարմիր լապտերների փողոցի և Թայլանդի մարմնավաճառների կենսակերպերը

Ես համաձայն չեմ Գևորգ Տեր-Գաբրիելյանի մշակույթի ձևակերպման հետ:

Մշակույթը ստեղծագործական արարքի, գործողության վրա հիմնված մի արդյունք է, որը ունիկալ է, որի պեսը աշխարհում, քաղաքակրթությանը, մեզ հայտնի աշխարհում, մեզ հայտնի մարդկության պատմության ընթացքում չի եղել: Այդպիսի իրը, այդպիսի արարքը, այդպիսի ստեղծագործությունը պատկանում է մշակույթին:

Այս ձևակերպումը համընկնում է մշակույթի օքսֆորդյան ձևակերպման վերը նշված երեքից միայն երկրորդին՝ մեր խաչքարերի և լավաշի օրինակով: Բայց չէ՞ որ մշակույթ է նաև արվեստը (օքսֆորդյան ձևակերպումներից առաջինը), որը մարդկային նվաճումների ամբողջության մասն է կազմում:

Բանախոսի հետ չի համաձայնվում նաև դահլիճում նստած մի ունկնդիր. Դահլիճ Իմ տեսանկյունով մեկնաբանեմ. ուղղակի ես, էստեղ մենք, մշակույթը իրոք ավելի մի գլոբալ հասկացողություն է, մի կաթսա է, որի մեջ մտնում է նաև արվեստը: Եվ մշակույթի մեջ կա (ամեն ինչ). մարդկության զարգացման, հասարակություն, համայնք ստեղծելու էդ գործիքները նորից դառնում են մշակույթ:

Համաձայն եմ բանախոսի առաջ քաշած այն դրույթին, որ մշակութային արժեքը քաղաքակրթական է դառնում, երբ այն արժևորվում, ընդունվում և տիրաժավորվում է այլ ժողովուրդների կողմից: Օրինակ՝ դուդուկը քաղաքակրթական արժեք է ստացել, քանի որ այն օգտագործում են նաև այլ երկրներում՝ Թուրքիայում, Վրաստանում, Ադրբեջանում է: Դուդուկի երաժշտությունն օգտագործվում է տարբեր երկրների ֆիլմերում: Հայկական խաչքարերը մնացել են միայն որպես հայկական մշակութային արժեքներ (օքսֆորդյան երկրորդ ձևակերպումը):

Հետաքրքիր և ընդունելի են ստեղծագործականության քայլերի և քաղաքակրթական արժեքների մասին ձևակերպումները: Եթե նրա մտքերը տեղայնացնենք մեր կրթահամալիրի օրինակով, ապա պատկերն այսպիսին է. մեր կրթահամալիրի հեղինակային այլընտրանքային մանկավարժությունը կրթական մշակութային երևույթ է Հայաստանում: Հիմա մեր ամենօրյա աշխատանքի (մարզերի մանկավարժական աշխատողների վերապատրաստումներ, մեր մանկավարժական աշխատողների հեղինակային մանկավարժական փորձի տարածման համար կատարվող արտագնա նախագծերը)քայլերն ուղղված են այն բանին, որ մեր մանկավարժությունը դառնա Հայաստանի կրթական մշակութային արժեք: Մեր հեռահար նպատակը մեր մանկավարժությունը քաղաքակրթական արժեք դարձնելն է:

 

Աղբյուրը՝ http://am.epfarmenia.am/wp-content/uploads/2017/12/Culture-Civilization-Value_November-7-2017_published-December-23-2017.pdf

 

Վիրտուալ ճամփորդություն mskh.am-ի ենթակայքերով և դասավանդողների ու սովորողների բլոգներով

Ավագ դպրոցի իր սովորողներին ֆիզիկայի դասավանդող Հասմիկ Նալբանդյանը հետաքրքիր ու ժամանակակից առաջադրանք է տվել. Ի՞նչ սկզբունով են աշխատում ռադիոն, հեռուստացույցը, բջջային հեռախոսը և համացանցային կապը:

Դեկտեմբերի 15-ին Հասմիկ Նալբանդյանը Ավագ դպրոցի սովորողների հետ  իրականացրել է ուսումնա-գիտական ճամփորդություն դեպի «Արփի սոլար»:

Հետաքրիր է Էմանուել Ագջոյանի “Համագործակցություն Շուշիի տեխնոլոգիական համալսարանի հետ” նախագիծը:

Իսկ ո՞վ և ինչի՞ց է պատրաստել Մարմարյա սրահում տեղադրված ձնեմարդը:

Հնարավոր չէ Մարիետ Սիմոնյանի բլոգը բացել ու չկարդալ հրապարակված նյութերը: Մոտեցող ամանորի ու Սուրբ ծննդյան շնչին համահունչ ընտրված ընթերցանության նյութեր են Պաուլո Կոելոյի «Խոսեի սանդալները» և «Սուրբ ծննդյան հեքիաթ սրինգ նվագող աղջկա մասին», Հանս Քրիսիան Անդերսենի «Լուցկիներով աղջիկը» հեքիաթները 6-րդ դասարանցիների համար:

Միջին դպրոցի ենթակայքը նույնպես նախատոնական շնչով է լցված: Այստեղ վերջին օրերի նյութերում գերիշխում են Ժաննա Հակոբյանի հրապարակած սովորողների ռուսերեն նյութերը. Միլենա Մանուչարյան:

Արևելյան դպրոցում Մարինե Ամիրջանյանի հանձնարարությամբ 2017 թվականը ամփոփում են սովորողներ Արեգ Հակոբյանը, Շահանե Հովսեփյանը, Սյուզաննա Գրիգորյանը, Օֆելյա Անդրեասյանը, Մարիա Աբրահամյանը, Նարե Ղազարյանը:

Արևմտյան դպրոցի մաթեմատիկայի դասավանդող Գրետա Բակունցը 4-5-րդ դասարանների  սովորողների հետ պատրաստել է մաթեմատիկական տոնածառ:

Հյուսիսային դպրոցի դաստիարակներ Օլյա Մանդալյանը և Սաթեն Գևորգյանը դեկտեմբերի 23-ին ժամը 10:00-ին սկսում են 2-4 տարեկանների ծնողական սեմինարը:

Հարավային դպրոցի անգլերենի դասավանդող Աննա Գանջալյանի 3-րդ դասարանցիները անգլերեն նամակ են գրել Ձմեռ պապիկին՝ ներկայանալով և նշելով, թե ինչ նվեր են ուզում ստանալ:

Իր տեսակի մեջ եզակի է Առնոլդ Միքայելյանի Շախմատի ուսումնական կենտրոնի բլոգը:

Օտար լեզուների ուսումնական լաբորատորիայի դեկտեմբեր ամսվա հաշվետվությունը

Դեկտեմբեր ամսվա համար առանձնացրել եմ հետևյալ աշխատանքները՝

Արևմտյան դպրոց

Լիլիթ Հայկազունի

Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում և աշխատանքների ստուգում.

Էլինա Սիմոնյան  – ռուսերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում (4-5-րդ դասարաններ): Ֆլեշմոբը կայանալու է դեկտեմբերի 22-ին:

Արևելյան դպրոց

Լիանա Ասատրյանը – իր թարգմանությամբ օգնել է այլոց փորձի ուսումնսիրությանը ‹‹Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթությունում››:

Գայանե Փարվանյան – ռուսերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում (9-12-րդ դասարաններ): Ֆլեշմոբը կայանալու է դեկտեմբերի 22-ին:

Անահիտ Նաղդալյան – – ռուսերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում (2-3-րդ դասարաններ) և բոլոր առաջադրանքների խմբագրում և հրապարակում  Google –ի ձևաթղթերում: Ֆլեշմոբը կայանալու է դեկտեմբերի 22-ին:

Անահիտ Նաղդալյանը թարգմանել է նաև Ռինա Շագինյանի հոդվածը ռուսերեն:

Հյուսիսային դպրոց

Հայկուհի Հովհաննիսյան – անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում և աշխատանքների ստուգում.

Հարավային դպրոց

Աննա Գանջալյան անգլերեն է թարգմանել Աշոտ Բլեյանի Դպիրում հրապարակված գրերից հատվածներ անգլերեն:

Միջին դպրոց

Ժաննա Հակոբյան – Մարիետ Սիմոնյանի 2 հոդվածների հայերենից ռուսերեն թարգմանությունները

  Ավագ դպրոց

Սիլվա Հարությունյան – Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում (2-3-րդ դասարաններ) և աշխատանքների ստուգում.

Իրինա Ապոյան – Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքների կազմում (4-5-րդ  դասարաններ) և աշխատանքների ստուգում.

Նարինե Բարսեղյան – այլոց փորձի ուսումնասիրության համար թարգմանություն իսպաներենից <<Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթությունում>>

Էլեն Քոքչյան – – այլոց փորձի ուսումնասիրության համար թարգմանություն թուրքերենից <<Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթությունում>>

 

Ռինա Շագինյան –վրացերեն է թարգմանել իր գրած <<Հայ-վրացական հանրակրթական կամուրջները 2018-ի շեմին>> հոդվածը:

Մանկավարժության կենտրոն

Յուրա Գանջալյան

mskh.am-ի անգլերեն էջի նյութերի ստեղծում, խմբագրում, որի մեջ հրապարակել եմ նաև տնօրենի օրագրի երեք գրերի իմ համառոտ թարգմանությունները:

Խմբագրել եմ Աշոտ Բլեյանի ‹‹Չվերջացող, զարմանալի աշունն այս – This autumn, endless and wonderful›› օրագրի գրերի շարքից հատվածների Աննա Գանջալյանի թարգմանությունը:

Խմբագրել և Google ձևաթղթերում եմ հրապարակել անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքները և ամփոփել եմ արդյունքները:

Շարունակել եմ Միջին և Ավագ դպրոցներում հեռավար ուսուցման մեջ ընդգրկված սովորողների համար առաջադրանքների կազմումը, պատասխանների ստուգումը:

Եղել եմ mskh.am-ի կայքի հերթապահ-խմբագիրը դեկտեմբերի 15-ին:

Դեկտեմբերին այլոց փորձի ուսումնասիրության ամփոփեչ հոդվածն եմ գրել ‹‹Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթությունում››:

 

 

Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի արդյունքների ամփոփում

untitled_4_3Անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբին 116 սովորող է մասնակցել:

Դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքները կազմել էին կրթահամալիրի անգլերենի դասավանդողներ Սիլվա Հարությունյանը (2-3-դասարաններ), Իրինա Ապոյանը (4-5-րդ դասարաններ), Հայկուհի Հովհաննիսյանը (6-8-րդ դասարաններ) և Լիլիթ հայկազունին (9-12-րդ դասարաններ):

Առաջադրանքների բնույթը մնացել է նույնը իր հաղորդակցական մոտեցումով:

Դեկտեմբերյան նախատոնական ֆլեշմոբը ցույց տվեց, որ 2-3-րդ դասարանների սովորողները արդեն կարողանում են անգլերեն շնորհավորել իրենց ծնողների, տատիկ պապիկների նոր տարին և Սուրբ ծնունդը: Նրանք նաև կարողանում են անգլերեն արտահայտվել Ձմեռ պապից սպասվող նվերների մասին:

4-5-րդ դասարանցիները կարողացան անգլերեն նոր տարվա գնումներ կատարել՝ կրկնելով տարբեր մրգերի անունները և գնումների ժամանակ ասվող արտահայտությունները: Նրանք նաև կարողացել են փոքրիկ շարադրություններ գրելայն մասին, թե ինչու է ամանորի և Սուրբ ծննդյան տոները այդքան սիրված իրենց ընտանիքներում:

Միջին դպրոցից 39 սովորող է մասնակցել այս ֆլեշմոբին, որոնք սովորել են, թե ինչպես կարելի է արտահայտել իրենց համաձայնությունը և անհամաձայնությունը խոսակցի հետ հաղորդակցման ժամանակ: Այս տարիքային խմբի երրորդ առաջադրանքը ամանորյա մաղթանքներն էին՝ ուղղված իրենց, իրենց ընտանիքի անդամներին և մեր հայրենի երկիր Հայաստանին: Ինչպես անցյալ տարի, Հայաստանին ուղղված մաղթանքների գերակշիռ մասը խաղաղությունն էր: Ամենուր թող լսելի լինեն մեր Միջին դպրոցի սովորողների մաղթանքներն ու խաղաղություն լինի մեր հայրենի Հայաստանում 2018 թվականին:

Տրված է անգլերենի դեկտեմբերյան ֆլեշմոբի մեկնարկը

Սիրելի սովորողներ, այսօր դեկտեմբերի 15-ն է, ժամը 19-ը և հիմա սկսում ենք մասնակցել անգլերենի դեկտեմբերյան նախատոնական ֆլեշմոբին: Այս ամսվա ֆլեշմոբի առաջադրանքները կազմել են կրթահամալիրի դասավանդողներ Սիլվա Հարությունյանը, Իրինա Ապոյանը, Հայկուհի Հովհաննիսյանը և Լիլիթ Հայկազունին:

Ընտրեք Ձեր տարիքային խումբը և սկսեք պատասխանել հարցերին:

2-3-րդ դասարաններ

4-5-րդ դասարաններ

6-8-րդ դասարաններ

9-12-րդ դասարաններ

Հեռավար ուսուցման սովորողների թարմացված ցուցակը

Ավագ դպրոց 

Դավիթ Խաչատրյան  d.xachatryanmskh@mail.ru , davit-khachatryan@mskh.am

Ինեսա Թումասյանց  in.tumasyants@mail.ru 

Ժորա Ասլանյան – չի կատարում առաջադրանքներ

Միքայել Մնացականյան   miqayel@mskh.am

Արամ Դավթյան  aramd@mskh.am 

Ամասյա Նիզիբլյան  amassia-niziblyan@mskh.am

Էրիկ Խաչատրյան  eric-kh@mskh.am ,  հեռավար սովորող է 2017-ի դեկտեմբերի 10-ից

Նաիրի Արեգ Հացպանյան  nairiareg-h@mskh.am

Շահ Դանիել  daniel-s@mskh.am  հազվադեպ է աշխատում:  

Դեկտեմբերի 24-ի երեկոյան Շահ Դանիելը մի քանի առաջադրանք գերազանց արված միանգամից ուղարկեց: Շահ Դանիելը ընդունվել է նորաբաց Բրիտանական դպրոցը:

Սերժ Ղազարյան  serj-kh@mskh.am 

Միջին դպրոց

Ռավոյան Ալեն  r-alen@mskh.am  առաջադրանքները չի անում

Ռուբեն Գալստյան  g.ruben@mskh.am       կատարում է բոլոր առաջադրանքները և ֆլեշմոբները

Դավիթ Օունալի  – odavit@mskh.am   չի կատարում առաջադրանքները

Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթության մեջ. այլոց փորձի ուսումնասիրություն.

Թվային գործիքներն օգնում են ստեղծելու կերպարվեստի գործեր

Երբ Google-ի փնտրման համակարգում տրվում է «Fine Arts and Technology at Public Schools – Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթական դպրոցներում» փնտրման հրահանգը, ուսուցանող կայքերի և առանձին հոդվածների հիմնական ուղղությունները սրանք են լինում՝ « համակարգչային ծրագրերով նկարչություն, գրաֆիկական դիզայն, անիմացիա և հատուկ էֆեկտներ, մեդիա դիզայն, միջավայրի խելացի ձևավորում, ֆիզիկական օբյեկտների ձևավորում համակարգչային ծրագրերի օգնությամբ…»: Երբ բացում ենք Կարինե Մացակյանի ղեկավարությամբ գործող կրթահամալիրի Գեղարվեստի ուսումնական կենտրոնի բլոգը, (կերպարվեստ, դիզայն, տեխնոլոգիա) տեսնում ենք հետևյալ բաժինները՝ «անիմացիայի լաբորատորիա, կայքերի ձևավորում, միջավայրի ձևավորում, գրաֆիկական դիզայն…»: Կարելի է վստահաբար ասել, որ կրթական այս ոլորտում նույնպես մեր կրթահամալիրի գործունեության ուղղությունները համընկնում են համաշխարհային ժամանակակից ուղղություններին: Կարինե Մացակյանը իր Գեղարվեստի ուսումնական կենտրոնով, Գրիգոր Խաչատրյանը իր ‹‹Միջավայր, փոխազդեցություններ, շարունակականություն›› նախագծով բավականին մեծ աշխատանք են կատարել և տարբեր երկրների հանրակրթական ուսումնական հաստատություններ կարող են ուսումնասիրել մեր կրթահամալիրի փորձն այս ուղղությամբ: Այնուամենայնիվ, Օտար լեզուների ուսումնական լաբորատորիայի ներկայիս խնդիրն է ուսումնասիրել այլոց առաջադեմ փորձը՝ ‹‹Կերպարվեստը և տեխնոլոգիան հանրակրթական դպրոցում›› ուղղությամբ և մեր տեղեկատվությամբ  ինչ-որ կերպ օգտակար լինել կրթահամալիրի Գեղարվեստի ուսումնական կենտրոնի գործունեությանն ու զարգացմանը:

Կանադական www.technokids.com–ը կրթական հաստատություններում  տեխնոլոգիաների ներդրման առաջատար կայքերից է աշխարհում, իսկ Հելլա Քոմաթը այդ կայքի առաջատար փորձագետ մասնագետն է, որն արդեն 30 տարի է, ինչ զբաղված է Օնտարիոյի նահանգի հանրակրթական դպրոցներում կրթական տեխնոլոգիաների ներդրմամբ և նույնիսկ ունի իր գրական անունը՝ Տեխնո-Հելլա:

Տեխնո-Հելլան իր ‹‹Create with Google Drawings and Slides›› հոդվածում

հռետորական հարց է բարձրացնում. կարո՞ղ են կրտսեր դպրոցի սովորողները գործածել թվային գործիքներ՝ կերպարվեստի գործեր ստեղծելու համար և հետևում է իր իսկ դրական պատասխանը. «Այո, նրանք կարող են դա անել TechnoGallery ծրագրի միջոցով»:

Technokids ընկերության մշակած այս ծրագիրը կրթական նպատակներ է հետապնդում և նախատեսված է 1-5-րդ դասարանների  սովորողների համար: Ծրագրի օգնությամբ տեխնոլոգիան համակցվում է կերպարվեստի ուսուցմանը: Ուսուցչի ուղղորդող միջամտությամբ սովորողները կերպարվեստի յուրօրինակ գործեր են ստեղծում, որոնցով պատմություն են պատմում, ուղերձ են հղում և մտքեր արտահայտում՝ միաժամանակ, զարգացնելով նաև համակարգչով աշխատելու հմտությունները:

Ծրագիրը սկզբում սովորեցնում է գիծ քաշելու և գծին ձև տալու կարողությունը Google Drawings-ով: Երբ արդեն սովորողները կարողանում են գծերի միջոցով տալ տարբեր առարկաների ձևերը, նրանք արդեն կարող են կիրառել այս ունակությունը մուլտֆիլմերի կերպարներ նկարելու համար:

face1

Կիրառելով իրենց ունակությունները սովորողները կարողանում են նկարի միջոցով պատմություն պատմել:

rain-storm

Ծրագիրը սովորեցնում է նաև, թե ինչպես կարելի է սովորական տառերին տալ գույներ և ձևեր՝ ինչը տեքստը դարձնում է նկարի մի մասը:

words-sentence

Ուսումնառության հաջորդ էտապում սովորողները ձեռք են բերում նկարը գունավորելու հմտությունները:

love

Նկարներն ավարտելուց հետո յուրաքանչյուր նկար դրվում է շրջանակի մեջ Google Slides-ի միջոցով: Սլայդների անցումները անիմացիայի տպավորություն են ստեղծում: Ուսումնառության ընթացքում դպրոցում կազմակերպվում են թվային միջոցներով ստեղծված կերպարվեստի ցուցահանդես, որտեղ սովորողները պատմում են, թե ինչպես են ստեղծել իրենց նկարները և ինչ են ուզեցել արտահայտել դրանցով:

TechnoGallery ծրագիրը ներառում է՝

  • Ուսուցչի ուղղորդող միջամտությունը
  • Սովորողների թվային միջոցներով արված նկարները
  • Կերպարվեստի օրինակելի նմուշներ
  • Սովորողների նկարներով պատկերասրահի բաժինը
  • Նկարների միջոցով ինքնադրսևորման խնդրի լուծումը

Այդուհանդերձ, ներկայացված ծրագիրը օգտագործելու համար դպրոցը պետք է որոշակի գումար փոխանցի www.technokids.com կայքը տնօրինող Technokids ընկերությանը: Հելլա Քոմաթը այն կարծիքին է, որ Microsoft-ի Paint ծրագիրը ամենահասանելի և անվճար ծրագիրն է, որը հնարավորություն է տալիս կերպարվեստը համակցել տեխնոլոգիայի հետ: Իր «Why not Use Paint – Ինչու՞ չօգտվել Paint ծրագրից» հոդվածում Հելլա Քոմաթը մանրամասն ձևով նկարագրել է, թե ինչպես կարելի է ճիշտ օգտագործել Paint ծրագիրը լավ արդյունքների հասնելու համար: Չեմ կարող այստեղ չմիջամտել և չտալ իմ ոչ մասնագիտական հարցը. ի՞նչ առավելություն ունի Google Drawingsը Microsoft Paint ծրագրի նկատմամբ, որով աշխատում են մեր կրթահամալիրի կրտսեր դպրոցներում: Մեր կրտսեր դպրոցների սովորողները իրենց դասավանդողների, ծնողների ուղղորդմամբ բազմաթիվ նկարներ, հեքիաթների ձևավորումներ են արել Microsoft Paintի միջոցով:

Ահա մի օրինակ. Չորրորդ դասարանի սովորող Լուիզա Եղիազարյանը Paint ծրագրով նկարել է Հ.Թումանյանի «Սևուկ Ուլիկը» հեքիաթը և իր մայրիկի հետ  պատմում է այն անգլերեն: 

Կրթության մեջ տեխնոլոգիաների ներդրման ամերիկյան ազգային կենտրոնը (National Center for Implementing Technology in Education) հոդված է հրապարակել   Integrating the Arts with Technology: Inspiring Creativity” «Արվեստի և տեխնոլոգիայի համադրությունը ոգևորում է ստեղծականությունը», որտեղ ասվում է, որ տեխնոլոգիայի և արվեստի տեսակների համադրումը կրթության մեջ օգնում է կրթական հատուկ կարիք ունեցող երեխաներին ինքնաարտահայտվելու:  Հատուկ կարիքով շատ սովորողներ պայքարում են, որպեսզի կարողանան արտահայտել իրենց մտքերն ու զգացմունքները: Նրանք դժվարանում են գտնել ճիշտ բառը կամ արդյունավետ օգտագործել լեզուն, իսկ վիզուալ արվեստի տեակները, ինչպիսիք են նկարչությունը, համակարգչային գրաֆիկան օգնում են նրանց հաղորդակցվել մարդկանց հետ և միշտ ներգրավված լինել ուսումնական գործընթացում: Ահա կերպարվեստին վերաբերող մի քանի համակարգչային ծրագրեր, որոնք Կենտրոնն է առաջարկում.

Ծրագիրն առաջարկվում է սկսնակների համար: Այս ծրագրով հնարավոր է գունանկարներ անել: Ծրագրով կարող են աշխատել և բավականություն ստանալ նաև արհեստավարժ նկարիչները: Ծրագիրը հնարավորություն է տալիս ստանալ նույնիսկ յուղաներկով աշխատելու տպավորություն:

Կերպարվեստի համակարգչային ծրագիր է սկսնակների և հասուն նկարիչների համար: Ծրագիրը հնարավորություն է տալիս համակարգչային ծրագրով զգալու իսկական վրձնի աշխատանքը:

Ծրագիրը առցանց է աշխատում և հնարավորություն է տալիս 3D պատկերներով ստեղծել քաղաքներ, շենքեր կամ էլ վերաստեղծել գոյություն ունեցողները: Ի սկզբանե ծրագիրը նախատեսված է եղել ճարտարապետների համար, բայց այն կերպարվեստի հզոր գործիք է նաև սովորողների համար:

Արդեն տարիներ շարունակ Կարինե Մացակյանը աշխատում է այս ծրագրով և սովորեցնում է իր սաներին դրանով աշխատել: Օրինակ՝ Մայր դպրոցի նկուղային հարկը գրադարանի և սպորտային տարածքի վերածելու նախագիծը:

Որո՞նք են կերպարվեստի ուսուցման մեջ տեխնոլոգիաների օգտագործման առավելությունները:

Ահա Հելլա Քոմաթի դիտարկումները այս հարցի մասին

  • Թվային գործիքով ստեղծվող կերպարվեստի գործը հեշտությամբ է վերանայվում և շտկվում: Նկարիչը կարող է ակնթարթորեն չեղյալ անել իր որևէ գործողություն՝ գծած գիծ, գույն, պատկերի ձև, կամ էլ փոխել պատկերը, հարմարեցնել դիզայնը…: Սա հնարավորություններից օգտվելու ազատություն է տալիս:
  • Փորձարկումներ անել դիզայներական տարբեր ընտրություններով: Նկարիչը կարող է իր գործի կրկնապատկերը ստեղծել և դրա վրա փորձարկումներ անել՝ փոխելով տարբեր պատկերների դիզայնը, գունային համադրությունները:
  • Ծրագիրը հնարավորություն է տալիս հետազոտելու նկարի տարրերի դիզայնը, գիծը, ձևը, տարածության արտահայտումը.
  • Կերպարվեստի թվային գործիքները թույլ են տալիս կարգավորել գույների հակադրությունը, պատկերների համաչափությունը, հավասարակշռությունը, միասնականությունը և ներդաշնականությունը:
  • Թվային գործիքները թույլ են տալիս նկարչին միևնույն կտավի վրա համատեղելու, միավորելու գրավոր տեքստը պատկերի հետ:

Գեղարվեստի ուսումնական կենտրոնի բլոգի «գրաֆիկական դիզայն» բաժնում բազմաթիվ նման բնութագրով աշխատանքներ են հրապարակված, որոնք ստեղծել է Կարինե Մացակյանը դիզայնի արվեստանոցի սովորողների հետ:  

  • Նկարիչները հաճախ այնպիսի գաղափարներ են ունենում, որ դժվար է լինում իրականացնելը, որովհետև բավականաչափ նկարչական հմտություններ չունեն: Հմտությունների պակասի բացը լրացնում են թվային գործիքները:
  • Կերպարվեստի թվային ստեղծագործությունները հեշտ է տարածելը և այն շատ ավելի մարդիկ են տեսնում և գնահատում: Բավական է այն հրապարակել սոցկայքում և ակնթարթորեն կունենա տասնյակ, հարյուրավոր և նույնիսկ հազարավոր դիտումներ:
  • Թվային ստեղծագործությունների մասին հնարավոր է կարծիք գրել, իսկ հեղինակն էլ կարող է դրանց պատասխանել և կկայանա հեղինակ-հանրություն երկխոսությունը, ինչը անհնար է ֆիզիկական աշխարհում:

 

Թվային գործիքներն օգնում են ընկալելու կերպարվեստը

Այլոց փորձի այս ուսումնասիրության ընթացքում բնական էր, որ մեր ուշադրությունը   կենտրոնացած էր ստեղծական տեխնոլոգիական գործիքների վրա, բայց ոչ պակաս կարևոր է նաև սովորողներին արվեստի գործերը լավագույն ձևով ընկալել սովորեցնելը: Այս ուղղությանն էր նվիրված Նարինե Բարսեղյանի իսպաներենից կատարած թարգմանությունը՝ «Նորագույն տեխնոլոգիաները և գեղարվեստական կրթությունը»:

 

 

 

Աղբյուրներ

Hella Comat www.technokids.com, August 2015 “Create with Google Drawings and Slides

Hella Comat www.technokids.com August 2015,  “Integrate Technology and Visual Arts with Google Apps, ”

Hella Comat www.technokids.com, September 2017,  “Why not Use Paint?

Center for Implementing Technology in Education, 2017 WETA, “Integrating the Arts with Technology” «Արվեստի և տեխնոլոգիայի համադրությունը բարձրացնում է ստեղծականությունը» հայերեն թարգմանությունը՝ Լիանա Ասատրյանի

Liza Chesser, www.opencolleges.edu.au, January 2014 “50 Resources to Use Animation as a Teaching Tool”

Marian Oswald www.edudemic.com, January 2017,  “Bringing Art Back with Technology

Էլեն Քոքչյան, դեկտեմբեր 2017, «Կերպարվեստն ու տեխնոլոգիան հանրակրթությունում» թարգմանություն-ուսումնասիրություն թուրքերենից

Նարինե Բարսեղյան,  դեկտեմբեր 2017, «Կերպարվեստն ու տեխնոլոգիան հանրակրթությունումՆորագույն տեխնոլոգիաները և գեղարվեստական կրթությունը» թարգմանություն իսպաներենից

 

 

 

 

Առաջադրանք Միջին դպրոցի հեռավար ուսուցմամբ սովորողների համար. դեկտեմբեր 6

I..Մեր մայրաքաղաքի հյուրին ճանապարհը բացատրելը. Օգտակար արտահայտություններ. On the right – աջ կողմում, on the left – ձախ կողմում, to the right – դեպի աջ, to the left – դեպի ձախ, turn right – շրջվեք աջ, turn left – շրջվեք ձախ , go straight along this street until – ուղիղ գնացեք այս փողոցովմինչև, cross the street – փողոցն անցեք, crossing – խաչմերուկ

 

  1. a) ԴուհիմաԶորավար Անդրանիկի արձանի մոտ ես և քեզ էմոտենում մի ամերիկացի զբոսաշրջիկ ու հարցնում. «Excuse me, can you tell me the way to the Malatia Fair?»: Պատասխանիրանգլերեն:Ուղիղ գնացեք այս փողոցով մինչև առաջինխաչմերուկը: Տոնավաճառը ձախ կողմում է:

 

  1. b) ԴուհիմաՀանրապետության հրապարակի յոթցայտաղբյուրների մոտ ես: Քեզ է մոտենում մի հնդիկզբոսաշրջիկ և հարցնում. «Excuse me, how can I get to the Northern Avenue? –Հյուսիսային պողոտա»:Պատասխանիր անգլերեն: Ուղիղ գնացեք այդ փողոցով, անցեք առաջինխաչմերուկը, գնացեք մինչև երկրորդ խաչմերուկը և շրջվեքդեպի ձախ: Հյուսիսային պողոտան շատ լայն (wide) է ևժամանակակից (modern):

 

  1. c) Իսկհիմադու Կարապի լճի մոտ ես և քեզ է մոտենում միանգլիացի ու հարցնում. «Excuse me, how can I get to the Puppet Theater (տիկնիկային թատրոն) after Hovhannes Tumanyan?»:Պատասխանիր անգլերեն:Անցեք այդ փողոցը ևուղիղ գնացեք այդ փողոցով վերև (up) մինչև առաջինխաչմերուկը և շրջվեք դեպի աջ ու քայլեք ուղիղ այդ փողոցով: Տիկնիկային թատրոնը աջ կողմում է:

 

  1. ՇնորհավորանքիպատասխանըԵրբշնորհավորանքը միայնքեզ է վերաբերում, օրինակ, երբ ծննդյանդ օրն է, կամ էլ ինչ–որ բանում հաջողության ես հասել, ապա պետք է պարզապեսասել. «Շնորհակալություն»: Բայց եթե տոնն ընդհանուր է, ապա պետք է ասել. «Thank you, the same to you. Շնորհակալություն, նույնն էլ ձեզ»:Պատասխանիր այսշնորհավորանքներին:

 

  1. a) Happy New Year! May all your wishes come true!
  2. b) I congratulate you on your engagement (նշանադրություն).
  3. c) I congratulate you on your passing the final examination.
  4. d) Dear Mary, I congratulate you on the Women’s International Day. Եթե շնորհավորողը տղամարդ է, ապա պետք է նա պատասխանի …
  5. e) Եթե շնորհավորողը կին է, ապա պետք է նա պատասխանի…
  6. Շարունակեք այս անգլերեն նամակը և ամբողջ հոգովցանկացեք, որ Ձեր երազանքը կատարվի: Dear Santa …

 

 

Առաջադրանք Ավագ դպրոցի հեռավար ուսուցմամբ սովորողների համար. դեկտեմբերի 6

 

  1. Օգտագործեք ասացվածքը համապատասխան իրավիճակներում. Use the saying in the corresponding situation: (2 միավոր)A friend’s eye is a good mirror.  Before healing others, heal yourself. Make hay while the sun shines. Eat to live, not live to eat. Be careful about reading health books: you may die of a misprint. 

1.a) You are always telling others not to eat too much, but you already weigh more than 100 kilograms.

….

  1. b) Cut your hair short. Believe me, you will look more beautiful.

……

  1. c) Stop following the advice given in books about keeping diets.

…..

  1. d) Do not postpone till tomorrow what you can do today!

……

  1. e) You are always thinking about going to restaurants and cafes. You never suggest going to concerts.

 

  1. II. Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? (2 points)

 

  1. “How is your Dad doing?” “My Dad died five years ago.”
  2. You spilled some wine on the hostess’s dress.
  3. You didn’t hear the last two words.
  4. Two people are talking together, and you want to ask them a question.

III. What will you advise your friend to do if he/she says….?

  1. a) Whatever I do I can’t remember the new English words.
  2. b) I don’t know why I should go in for boxing instead of taking piano lessons.
  3. c) My grandfather needs to be operated on but he hasn’t got medical insurance.
  4. d) Whatever I do my car won’t start.
  5. e) Ouch! I have cut myself.
  6. f) Hi, John. I am phoning you to find out how I can come back to the hotel. I forgot the hotel name and now I am lost in the big city.

 

Դավիտ Խաչատրյանի պատասխանը դեկտեմբերի 6-ին

Օգտագործեք ասացվածքը համապատասխան իրավիճակներում. Use the saying in the corresponding situation.

A friend’s eye is a good mirror.
Before healing others, heal yourself.
Make hay while the sun shines.
Eat to live, not live to eat.
Be careful about reading health books: you may die of a misprint. 

  1. a) You are always telling others not to eat too much, but you already weigh more than 100 kilograms.

    Before healing others, heal yourself. 
    b)Cut your hair short. Believe me, you will look more beautiful.

A friend’s eye is a good mirror.

c) Stop following the advice given in books about keeping diets.

Be careful about reading health books: you may die of a misprint.

  1. d)Do not postpone till tomorrow what you can do today!

Make hay while the sun shines.

  1. e)You are always thinking about going to restaurants and cafes. You never suggest going to concerts.Eat to live, not live to eat.

    Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? 

  • “How is your Dad doing?” “My Dad died five years ago.”
    I am sorry,i didn’t now!
  • You spilled some wine on the hostess’s dress.
    I am sorry, I I wasn’t careful.
  • You didn’t hear the last two words.
    Pardon me, can you repeat?
  • Two people are talking together, and you want to ask them a question.
    Excuse me, where are we?

 What will you advise your friend to do if he/she says….?

  1. a) Whatever I do I can’t remember the new English words.
    Just think only in English.
  2. b) I don’t know why I should go in for boxing instead of taking piano lessons.
    Don’t listen to anyone! Do what you love to do.
  3. c) My grandfather needs to be operated on but he hasn’t got medical insurance.
    Help your grandfather, to buy his insurance.
  4. d) Whatever I do my car won’t start.
    I think you are out of petrol.
  5. e) Ouch! I have cut myself.
    Don’t be afraid, just give me the medicine box!
  6. f) Hi, John. I am phoning you to find out how I can come back to the hotel. I forgot the hotel name and now I am lost in the big city.
    Call the police, they will help you.

 

Միքայել Մնացականյանի Պատասխանը

 

1.a) You are always telling others not to eat too much, but you already weigh more than 100 kilograms.
Be fore healing others hear yours.
1. b) Cut your hair short. Believe me, you will look more beautiful.
A friend’s eye u a good mirror
1. c) Stop following the advice given in books about keeping diets.
Be careful about reding health
1. d) Do not postpone till tomorrow what you can do today!
Make hay while the jun shines
1. e) You are always thinking about going to restaurants and cafes. You never suggest going to concerts.
Eat to live,not live to eat
II. Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? (2 points)
1. “How is your Dad doing?” “My Dad died five years ago.”
I em sorry,i did not know.
2. You spilled some wine on the hostess’s dress.
Exase mi.
3. You didn’t hear the last two words.
Sorry.
4. Two people are talking together, and you want to ask them a question.
pardon me.
III. What will you advise your friend to do if he/she says….?
a) Whatever I do I can’t remember the new English words.
It is necessary to repeat them more often.
b) I don’t know why I should go in for boxing instead of taking piano lessons.
You are rigth,to be strong.
c) My grandfather needs to be operated on but he hasn’t got medical insurance.
I can help with insurance.
d) Whatever I do my car won’t start.
Adress to masters.
e) Ouch! I have cut myself.
Do not worry tighten the wound.
f) Hi, John. I am phoning you to find out how I can come back to the hotel. I forgot the hotel name and now I am lost in the big city.
Knock down year Location and stay there,i wile be come soon.
1. II. Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? (2 points)
1. II. Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? (2 points)