Two techniques for the development of students’ communicative abilities in English

 

1. How to persuade the least talkative student to speak?

Figure skating competitions are known to be held in two stages: performing compulsory figures and free skating. The competition in performing compulsory figures is never shown on TV as it is boring and not spectacular, but they include most of the skills necessary for the development of free creative skating. The same approach should be adhered in teaching a foreign language. At the beginning of each topic for discussion I introduce the most common thematic words and word combinations of the given topic to my students. This work may seem boring as far as the content is concerned, because students most usually repeat the same sentences with some partial alterations or transitions in them.  But I am persistent in this matter and I continue limiting the students’ interest within the right morphological and syntactical forms of the words, word combinations and sentences. When I am convinced that 80% of the students has acquired the compulsory skills and the time of creating own ideas has come, the Internet and the interactive board start helping me.

I type “Conversation questions” in the searching net of Google and give the command for search, then I chooseConversation Questions for the ESL/EFL Classroom (I-TESL-J) after that we have260 topics for conversations with their 10000 questions. Here we can choose the group of questions we need according to our topic. Each topic has tens of questions. The questions are unexpected, raising interest and stimulating frankness.   

The learners begin to speak and discuss making a noise but it is a pleasant creative noise.

2.     How to make students read even if they are the worst readers and how to make them evaluate their own ability of reading comprehension?  

Learners always read the texts of their text-books unwillingly because they are obliged to do it. They are imposed to do it: for the sake of learning some lesson, for the sake of marks, for the sake of the teacher’s friendly treatment, for the sake of making an impression of a hardworking student leaving out the most important thing which is wish to get new and interesting information by reading, but how to arouse that wish in the students? For the last three years I am becoming more and more convinced in the effectiveness of a methodological technique. I open the website of any Armenian electronic newspaper which has English translations of its texts. I choose an Armenian newspaper because English and American information is very often essentially different with the content of the questions, language style where there are such expressions and neologisms which can’t be found in any dictionary. In addition to that the culture and the scope of interests differ from those of ours.     

Our Armenian news is closer to us and more understandable which is necessary for a beginner.

We open the section All News  of the News.am and begin choosing a text. We usually choose some information with easy language constructions. Then the class is divided into groups of 2-3 students and after that the newly formed groups are told to translate the chosen text. Group work and the competitive atmosphere stimulate the students’ interest. When all the groups have finished their translations we open the Armenian version of the given text which is compared with the Armenian texts of the students. The winner is the group whose translation is closer to the original. As a result I have achieved my aim: all the students of the class have read an unknown English text, understood and translated it in a lively group activity.         

 Yura Ganjalyan

Ձյան փաթիլից մինչև ձնագունդ

Ներկայացնում եմ խոսքի զարգացման «Ձնագունդ» մեթոդը, որը կիրառելի է ցանկացած օտար լեզվի առօրյա կյանքում քիչ գործածվող բառերը երկարատև հիշողության մեջ ամրապնդելու համար: Դասի վերջում աշակերտները կարողանալու են իրենց խոսքում գործածել քաղաքականությանը և միջազգային հարաբերություններին վերաբերող այնպիսի բառեր և արտահայտություններ, ինչպիսիք են`ապրել խաղաղ, միջազգային հարաբերություններ, խաղաղ գոյակցություն, խաղաղության երաշխավոր, թեժ կետ, հակամարտություն, լարված իրադրություն, թուլացնել լարվածությունը, սպառազինության մրցավազք, կրճատել հարձակողական զենքերի արտադրությունը, ստորագրել համաձայնագիր, ստորագրել պայմանագիր: Այս մեթոդը ես միշտ, մոտ 20 տարի, կիրառել եմ, իսկ հիմա համակարգչի և պրոյեկտորի միջոցով ավելի տեսանելի են դառնում աշխատանքի քայլերը:

Դասը ավելի արդյունավետ է լինում, երբ տեքստը ներկայացվում է Power Point ծրագրով` յուրաքանչյուր սահիկով ներկայացնելով ամբողջ նախորդ և գումարվող մեկ նախադասությունը: Նոր բառերի, բառակապակցությունների և դրանցով կազմված մտքերի ներմուծման այս մեթոդը զարգացնում է խոսքի ժամանակ պահանջվող ուշադրությունը, լսելու ունակությունը, ուրիշի խոսքի նկատմամբ անտարբեր չլինելու բնավորության կարևոր գիծը: Ներկայացված <<Ձնագունդ>>-ը  ուղղորդվող մենախոսության օրինակ է: Սև գույնով տողերը դասավանդողինն են, կարմիր տողերը ներկայացնում են սովորողները: Երբ մի սովորող ասում է իրեն բաժին հասած տողերը, մյուսներն ուշադիր հետևում են նրա խոսքին և նայում էլեկտրոնային գրատախտակին երևացող առաջին սահիկին: Յուրաքանչյուր սովորող կարող է լինել հաջորդ շարունակողը: Դասավանդողն է որոշում, թե ով է լինելու հաջորդը: Առաջին անգամ կարդալով են առաջ գնում, այսինքն` ձնագունդը մեծանում է կարդալով: Երբ երկրորդ անգամ է սկսվում պտտվել ձնագունդը, բոլորն աշխատում են որքան հնարավոր է չնայել գրատախտակին:    

1. Խաղաղ ապրել  (ներկայացնում է դասավանդողը)
2. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել:  (շարունակում է դասավանդողը մինչև կարմիրով նշվածը և խոսքը փոխանցում է առաջին սովորողին)
3. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել:  Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: (երկրորդ սովորողը կրկնում է կարմիրով գրվածը` նայելով առաջին սովորողին)
4. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: (երրորդ սովորողը կրկնում է առաջին, երկրորդ սովորողների և դասավանդողի ասածը) Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: 
5. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: (Հիմա արդեն չորրորդ սովորողն է այս ամենը ասում, որին հետևում է դասավանդողի նոր միտքը, և այդպես շարունակ մինչև 12-րդ սահիկը) 
6. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը:     
7. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:   
8. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:  Փաստորեն խաղաղ ապրելու համար անընդհատ պետք է պատերազմի պատրաստվել: 
9. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:  Փաստորեն խաղաղ ապրելու համար անընդհատ պետք է պատերազմի պատրաստվել: Գալիս է մի պահ, երբ արդեն հետագա սպառազինումը սպառնալիք է ոչ միայն հնարավոր թշնամու, այլև ողջ մարդկության և նույնիսկ մեր հին ու բարի մոլորակի համար: 
10. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:  Փաստորեն խաղաղ ապրելու համար անընդհատ պետք է պատերազմի պատրաստվել: Գալիս է մի պահ, երբ արդեն հետագա սպառազինումը սպառնալիք է ոչ միայն հնարավոր թշնամու, այլև ողջ մարդկության և նույնիսկ մեր հին ու բարի մոլորակի համար: Այդ ժամանակ երկրների ղեկավարները մտածում են լարվածությունը թուլացնել ոչ թե մի նոր զենքի ստեղծումով, որպես թշնամու ստեղծածի  հակակշիռ, այլ բանակցությունների միջոցով կրճատել եղած սպառազինումը:    
11. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:  Փաստորեն խաղաղ ապրելու համար անընդհատ պետք է պատերազմի պատրաստվել: Գալիս է մի պահ, երբ արդեն հետագա սպառազինումը սպառնալիք է ոչ միայն հնարավոր թշնամու, այլև ողջ մարդկության և նույնիսկ մեր հին ու բարի մոլորակի համար: Այդ ժամանակ երկրների ղեկավարները մտածում են լարվածությունը թուլացնել ոչ թե մի նոր զենքի ստեղծումով, որպես թշնամու ստեղծածի  հակակշիռ, այլ բանակցությունների միջոցով կրճատել եղած սպառազինումը: Այսպիսով հակամարտող կողմերի ղեկավարները հանդիպում են մի երրորդ երկրում և ստորագրում են համաձայնագիր` դանդաղեցնելու և կանգնեցնելու սպառազինության մրցավազքը:     
12. Մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Աշխարհի բոլոր ժողովուրդներն ուզում են խաղաղ ապրել: Գրեթե բոլոր երկրների ղեկավարներն ասում են, որ միշտ պայքարում են խաղաղ գոյակցության համար: Բայց պետք է ասել, որ միջազգային հարաբերություններում շատ հաճախ արվում է այն, ինչի դեմ պայքարում են: Օրինակ` ասում են, որ հզոր բանակ ունենալն է խաղաղ գոյակցության առաջին երաշխավորը: Իսկ հզոր բանակ ունենալու համար պետք է սպառազինվել:  Փաստորեն խաղաղ ապրելու համար անընդհատ պետք է պատերազմի պատրաստվել: Գալիս է մի պահ, երբ արդեն հետագա սպառազինումը սպառնալիք է ոչ միայն հնարավոր թշնամու, այլև ողջ մարդկության և նույնիսկ մեր հին ու բարի մոլորակի համար: Այդ ժամանակ երկրների ղեկավարները մտածում են լարվածությունը թուլացնել ոչ թե մի նոր զենքի ստեղծումով, որպես թշնամու ստեղծածի  հակակշիռ, այլ բանակցությունների միջոցով կրճատել եղած սպառազինումը: Այսպիսով հակամարտող կողմերի ղեկավարները հանդիպում են մի երրորդ երկրում և ստորագրում են համաձայնագիր` դանդաղեցնելու և կանգնեցնելու սպառազինության մրցավազքը: Այս վերջին քայլին դիմում են, որովհետև մարդիկ ուզում են խաղաղ ապրել: Ստացվեց մի փակ շրջան: Ու նորից է պտտվում ձնագունդը:   

Սա շատ լավ զարգացնում է մենախոսությունը: Նույնիսկ այն մարդը, ով երբևէ որևէ տեքստ չի պատմել օտար լեզվով, մի դասի ընթացքում կարողանում է մոտ մի էջի ծավալի չափով խոսք ասել: Այստեղ քաղաքական տերմինները սոսկ օրինակ են: Կարելի էր նաև այսպես խոսել. Slide 1  It was summer.   Slide 2 It was summer, and we decided to go to Batumi. Slide 3   It was summer, and we decided to go to Batumi but we couldn’t get the tickets for the train. Slide 4 It was summer, and we decided to go to Batumi but we couldn’t get the tickets for the train. We didn’t know what to do. Slide 5 It was summer, and we decided to go to Batumi but we couldn’t get the tickets for the train. We didn’t know what to do, and suddenly the telephone rang. Եվ այդպես շարունակ մինչև ձյան մի փաթիլը մի մեծ ձնագունդ է դառնում: Այս մեթոդը նույնիսկ լեզվական խաղի կարելի է վերածել: Այս դեպքում արդեն մենախոսությունը ուղղորդված չէ: Այն ավելի շատ ազատ է`ստեղծագործական: Այստեղ դասավանդողը միայն դիտողի դերում է: Նա կարող է զարմանալ, ծիծաղել, բայց խոսքին չմիջամտել: Առաջին աշակերտը ասում է իր նախադասությունը, որից հետո երկրորդ աշակերտը հորինում է առաջինի տրամաբանական շարունակությունը մեկ այլ նախադասությամբ: Երրորդ աշակերտը հորինում է իրենը` սկզբում նայելով առաջին աշակերտին, ապա` երկրորդին: Վերջին աշակերտը հերթով նայելով աշակերտներին, որպեսզի չմոռանա յուրաքանչյուրի ասածը, մի մեծ ու հանպատրաստից, երբեմն շատ զվարճալի պատմության վերջաբանն է հորինում:  

Զգու΄յշ, առաջարկում է Գնահատման և թեստավորման կենտրոնը

Մի քանի օր առաջ մեր կրթահամալիրը նամակ ստացավ ԳԹԿ-ից, որում առաջարկվում էր  գնել Լուսինե Աթոյանի գիրքը` <<Անգլերեն պետական ավարտական և միասնական քննությունների թեստերի ժողովածու>>, Երևան <<Կռունկ տպագրատուն>>, 2012: Գրքի շապիկի վրա գրված է, որ Լուսինե Աթոյանը Գնահատման և թեստավորման կենտրոնի առաջատար մասնագետ է: Ես առաջարկեցի իմ աշակերտներին գնել այդ գիրքը, քանի որ դա կողմնորոշիչ դեր էր ունենալու այս տարվա ընդունելության քննությունների լեզվական մակարդակը որոշելու համար: Գնեցինք և հիասթափվեցինք: Երբ առաջին սխալը նկատեցի, համարեցի, որ դա վրիպակ է. ու՞մ հետ չի պատահում, բայց գալիս է մի պահ, երբ քանակը որակ է կազմում և արդեն յուրաքանչյուր սխալ աններելի է դառնում: Ավելի լավ է իմ ասածները հիմնավորեմ օրինակներով:

Բացում ենք գրքի 96-րդ էջը, որտեղ սկսվում է 6-րդ թեստը:

1. Կարդում ենք <<Ա>> մակարդակի առաջին տեքստի առաջին հարցը, որի միակ ճիշտ պատասխանը կարող է համարվել “a” տարբերակը, որը նույնպես սխալ է, քանի որ տեքստում խոսվում է նաև Օքսֆորդի և Քեմբրիջի համալսարանների մասին, որոնք Լոնդոնում չեն:
2. 98-րդ էջի 11-րդ հարցի բաց թողնված մասից հետո կարդում ենք`…to tell time… Բոլոր քերականական գրքերում գրված է, որ “the” հոդի գործածության կայուն կապակցություններից է “to tell the time”-ը: Ինչու՞ պետք է սովորողը տեսնի առանց հոդի սխալ ձևը: “To tell the time” ձևը ոչ մի բացառություն չունի:
3. 14-րդ հարցի ճիշտ պատասխանը պետք է լինի “Simple Past” բայական ժամանակաձևով, որը ոչ մի տարբերակում չի նշված: When three parts of the candle burned down, an hour had passed by. Իսկ գրքի հեղինակները պահանջում են, որ լինի “When three parts of the candle had burned down, an hour had passed by”, ինչը կոպիտ քերականական սխալ է:
4. 26-րդ հարցի մեջ անհրաժեշտ է “in” նախդիրի առկայությունը “here”-ից առաջ: Պետք է լինի “It’s dark in here”, քանի որ դրան հաջորդող նախադասությունից պարզ է դառնում, որ նրանք սենյակի մեջ են: Այդ դեպքում “in” նախդիրը գործածվում է:
5. V առաջադրանքի տեքստի մեջ կրավորական սեռի մեջ գործածված կանոնավոր բայը առանց “ed” վերջավորության է:  “Nothing can be exempt, neither a stone thrown into the air nor an exploding star.” “Exempt” բառը հազվադեպ հանդիպողներից է: Լավ սովորողը անպայման այն կնայի բառարանում, և եթե բառարանում նշված չլինի, որ այն կանոնավոր բայ է, ապա կմտածի, որ դա անկանոն բայ է, քանի որ չունի “ed” վերջավորությունը:
6. V առաջադրանքի երկրորդ կոպիտ սխալը “need” բայի գործածումն է հաստատական նախադասության մեջ որպես մոդալ բայ, որին հետևում է բայը առանց “to” մասնիկի: Դա նույնպես քերականական կոպիտ սխալ է: Կասկածողները կարող են կարդալ Michael Swan “Practical English Usage”, կետ 399:
7. VI առաջադրանքի վերևից երրորդ տողում գրված է. “…even the best skateboards fall sometimes.” Պետք է լինի “… even the best skateboardersfall sometimes.” Չէ՞ որ այդ “er”-ը առարկան դարձնում է գործողություն կատարողը: Ինչու՞ ենք անհարկի շփոթեցնում քննություն տվողին:
   1. 44-րդ հարցի միակ ճիշտ պատասխան համարվող “a” տարբերակը նույնպես սխալ է: “Could” բառը հարցական նախադասություններում շատ հաճախ գործածվում է հարցին ավելի նուրբ ու քաղաքավարի երանգ տալու համար: Այդ դեպքերում նախադասությունը ձևով հարցական է, բայց իմաստով խնդրանք է արտահայտում: Այդ պատճառով էլ ճիշտ պատասխանը պետք է լիներ. “He asked me to speak more slowly”:
   2. 48-րդ հարցում գրված է. …because I’ve met her an hour before. Պետք է լինի. …because I met her an hour ago. Չի կարելի գործածել գործածել “Present Perfect” բայական ժամանակաձևը, երբ նշվում է գործողության կատարման փաստացի ժամանակը:
   3. 58 –րդ հարցի պատասխանների բոլոր տարբերակները վերաբերում են 6-րդ պարբերության 27-32 տողերին, այլ ոչ թե 3-րդ պարբերության 12-19 տողերին: Ինչու՞ եք շփոթեցնում քննություն տվողներին:
   4. 77-րդ հարցում տրված նախադասության մեջ պակասում է շաղկապը: Կամ պետք է շաղկապ դնել, կամ էլ`վերջակետ առաջին մասից հետո: Ինչու՞ եք շփոթեցնում քննություն տվողներին:
   5. 78-րդ հարցի նախադասության մեջ պակասում է մի “no”: Այս նախադասությունը ուզում եմ հայերեն թարգմանել, որպեսզի ավելի պարզ լինի:

<<Մեր համար հիմա դժվար է պատկերացնել, որ երբ մեր տատիկը փոքր աղջիկ էր, կային էլեկտրական լամպեր>>: Այս նախադասության մեջ <<չ >> ժխտական մասնիկը <<կային>> բառի առջևում ուղղակի անհրաժեշտություն է:

 

“To be or not to be?” Շեքսպիրյան հավերժական հարցն ինձ ստիպեց չլինել անտարբեր և գրել այս նյութը ընդդեմ

Լրացում

2010թ հունիսին Բրյուսովի անվան Լեզվաբանական համալսարանում ես մասնակցում էի Ժամանակակից եվրոպական լեզուների կենտրոնի փորձագետ Ջոզե Նոյջոնսի սեմինարին, որը անգլերենի տարբեր գրավոր քննություններին ներկայացվող պահանջների մասին էր: Իմ այն հարցին, թե քանի մարդ է մասնակցում “IELTS”-ի մի թեստ կազմելու աշխատանքներին, նա պատասխանեց.<<Սովորաբար Քեմբրիջի համալսարանի փորձագետների խումբն է աշխատում մի քանի ամիս>>: Այդ սեմինարի ժամանակ ես առաջարկեցի 2010թ պետական ավարտական և միասնական քննությունների  հայաստանյան մի անգլերենի թեստ քննարկել և պարզել, թե արդյոք այն բավարարում է գրավոր քննության եվրոպական պահանջներին: Անգլերենի թեստեր փորձագետ դոկտոր Ջոզե Նոյջոնսի տրամադրությունն ու ոգևորությունը մի քանի րոպեով ընկավ, որովհետև նա ինքը չկարողացավ գտնել մի հարցի ճիշտ պատասխանը, քանի որ ոչ մի ճիշտ տարբերակ չկար: Երբ ուզում եմ հայերին բնորոշ անպատասխանատվությունից խոսել, անմիջապես հեռահար ամաչում եմ “ՆՈՐ ԲԱՌԳԻՐՔ ՀԱՅԿԱԶԵԱՆ ԼԵԶՈՒԻ” ստեղծողներից, Հրաչյա Աճառյանից, Մանուկ Աբեղյանից, Հովհաննես Մասեհյանից, Պարույր Սևակից, Ռուբեն Զարյանից, Վահրամ Փափազյանից, Խաչիկ Դաշտենցից ու Գևորգ Աբաջյանից: Մարդիկ այն ժամանակ ավելի դժվար ժամանակներ էին ապրում, բայց ոչ`անպատասխանատու:       

 

20.04.2012  

Լսելով ընկալելու կարողության զարգացումը ավագ դպրոցում Լսել, լսել ու նորից լսել

Ասում են, որ երեխան լսում է`դեռ չծնված: Ծնվելուց հետո էլ`միջինը մոտ երկու տարի նա լսում է նախքան խոսելը: Ոչ ոք երեխային չի սովորեցնում ածականների համեմատության աստիճանները, կամ էլ` գոյականի հոգնակի թվի կազմության ձևերը: Նա այդ ամենը սովորում է լսելով: Օտար լեզու սովորեցնելիս էլ պետք է հետևել այս բնական հաջորդականությանը` նախ սովորողին հնարավորություն տալ լսելու, իսկ հետո միայն պատասխան խոսք ակնկալել: Այս կերպ մտածելիս անհեթեթ է թվում տիպային անգլերեն դասագրքի, կամ էլ տիպային անգլերեն դասավանդողի ուսումնական տարվա սկզբի սեպտեմբերյան առաջին հանձնարարությունը. << Ինչպե՞ս ես անցկացրել քո ամառային արձակուրդները>>: Օտար լեզվի որևէ դասավանդող կարո՞ղ է խոստովանել, որ դասը սկսել է`պատմելով, թե ինքն ինչպես է անցկացրել իր ամառային արձակուրդները: Սովորողի համար շատ կարևոր է նախ լսել թեմատիկ բառապաշարով ու ճիշտ քերականական կառուցվածքներով կազմված դասավանդողի խոսքը: Լսելու ընթացքում սովորողը մտապահում է այդ բառապաշարը ու մտքերը և նրա համար արդեն ավելի հեշտ է արտահայտել սեփական մտքերը լսված խոսքի հիման վրա: Բայց, այնուամենայնիվ, դասերի մեծ մասը պետք է աշակերտակենտրոն լինի: Դասերի ընթացքում պետք է հնարավորություն տալ սովորողին խոսելու, քանի որ հիմա ինտերնետին միացված համակարգիչը անսահման հնարավորություններ է տալիս սովորողին լսելու վարժանքը կատարել տանը: Սովորողը հնարավորություն ունի լսելու լեզվակիր երկրի խոսողի կենդանի խոսքը, այլ ոչ թե մեր թորած ջրի նման մաքուր ու անբացիլ երևանյան անգլերենը: Կենդանի խոսք լսելը, նախ և առաջ, մեզ` դասավանդողներիս է պետք:

Իսկ ի՞նչ լսել:

Ավագ դպրոցի 10-րդ դասարանում լսելով ընկալելու վարժանքները նպատակահարմար է սկսել www.english-test.net կայքի “Listening Exercises” բաժնից: Այստեղ   http://www.english-test.net/toeic/listening/autobahn.html  կարող ենք բացել 610 նկար, որոնց վերաբերյալ տրվում են հարցեր: Սովորողը պատասխանում է հարցերին` նայելով նկարներին: Հարցերի լեզվական մակարդակը համապատասխանում է 10-րդ դասարանի լեզվական մակարդակին`B1: Այս բաժնում տրված են նաև 600 կարճ երկխոսություններ: Յուրաքանչյուր երկխոսությանը հետևում են բազմընտրական երեք հարցերը` պատասխանների ինքնաստուգման հնարավորությունով: Պարզ է, որ այսչափ մեծ քանակի նյութը հնարավոր չէ իրագործել դասարանում: Դրա մեծ մասը սովորողը պետք է կատարի տանը ինքնուրույն: Հենց այստեղ է հիմնավորվում այն պնդումը, որ ավագ դպրոցում գիտելիքը և կարողությունները ավելի շատ անհատական աշխատանքով են ձեռք բերվում:

11 և 12-րդ  դասարաններում կարելի է վերը նշված կայքին զուգահեռ գործածել նաև http://www.learnenglishfeelgood.com/eslvideo/  կայքը, որտեղ հնարավոր է դիտել և լսել լեզվական առումով խնամքով ընտրված հատվածներ տարբեր ֆիլմերից:

12-րդ դասարանի համար առանձնահատուկ ուշադրության է արժանի http://lingualeo.ru/jungle/7996 կայքը, որը նույնպես լսելու համար անսպառ նյութ է տրամադրում: Այստեղ նույնիսկ կան լիամետրաժ ֆիլմեր, որոնց գործող անձանց խոսքերը գրվում են էկրանի ներքևի մասում: Կայքում կարելի է գտնել նաև տարբեր անսովոր տեսակետներով հետաքրքիր դասախոսություններ: Այստեղ հավաքված են աշխարհի տարբեր ծայրերում ապրող ոչ ստանդարտ մտածողություն ունեցող մարդկանց տեսակետները տարբեր հարցերի շուրջ: Կայքի արդյունավետությունը կայանում է նրանում, որ բոլոր ձայնագրություններն ունեն իրենց տեքստերը: Սովորողը լսում է իսկական բնագիր խոսք և միևնույն ժամանակ էլ կարդում է լսվող տեքստը: Տեքստերն ու ձայնագրությունները հարյուրավոր են, փաստորեն անսպառ են, որովհետև դրանք ամեն օր համալրվում են նոր նյութերով, ինչպես մեր կրթահամալիրի կայքն է զարգանում:

Եթե 12-րդ դասարանի որևէ սովորող մտադիր է հետագայում կրթությունը շարունակել արտերկրում, ապա նա ստիպված կլինի հաղթահարել նաև ամերիկյան “TOEFL” կամ անգլիական “IELTS” քննությունների լսելով ընկալելու առաջադրանքները, որոնք նույնպես կարելի է գտնել   www.english-test.net կայքում:

 9.05.2012